Σύνταξη άρθρου: Ευθύμιος Κυρίκος

Επιμέλεια άρθρου: Κωνσταντίνος Ουρανός

 

Το ελληνικό μουσείο πληροφορικής είναι ένα μοναδικό μουσείο στην Αθήνα που παρουσιάζει μέσα από τις συλλογές του την ιστορία των ηλεκτρονικών υπολογιστών. Ιδρύθηκε το 2013 με αρχική έδρα στην οδό Κηφισού 58 στο Αιγάλεω. Το 2018 μεταφέρθηκε σε μεγαλύτερους χώρους στην οδό Πέτρου Σπυρόπουλου 2 στο Μοσχάτο, όπου και παραμένει έκτοτε. Ψυχή του μουσείου είναι ο ιδρυτής και διευθυντής του κ. Γεώργιος Τσεκούρας, ο οποίος και υλοποίησε την ιδέα ενός τέτοιου ιδιαίτερου μουσείου στην Ελλάδα.

Οι χώροι του μουσείου

Το μουσείο αποτελείται από έναν ενιαίο χώρο που καταλαμβάνει το 2ο όροφο του κτιρίου. Ο χώρος αυτός διαιρείται σε θεματικές ενότητες, οι οποίες έχουν τις σημάνσεις «Γωνία 1, γωνία 2… έως 9» σε κάθε μία από τις οποίες εκτίθενται διαφορετικές κατηγορίες υπολογιστικών συστημάτων (υπολογιστές, βιντεοπαιχνίδια, μνήμες, τηλέφωνα και άλλα). Ενημερώνουμε τους αναγνώστες μας ότι ένα υπολογιστικό σύστημα είναι οποιαδήποτε συσκευή ικανή για εκτέλεση υπολογισμών. Ξεχωριστή ενότητα στον χώρο του μουσείου αποτελεί η βιβλιοθήκη του.

Η βιβλιοθήκη

Η βιβλιοθήκη του μουσείου αποτελείται από μια ιδιαίτερη συλλογή εξειδικευμένων περιοδικών και βιβλίων. Ανάμεσα σε αυτά βρίσκονται και πρώτα τεύχη εξειδικευμένων πάνω στην πληροφορική περιοδικών ήδη από τη δεκαετία του 1960 και του 1970. Στα περιοδικά αυτά μπορούμε να αντιληφθούμε την πρόσληψη των ηλεκτρονικών υπολογιστών και της πληροφορικής από την ελληνική κοινωνία άμα τη αφίξει τους. Εντύπωση προκαλούν άρθρα από εφημερίδες, που εκτίθενται στη βιβλιοθήκη, από τη δεκαετία του 1950 με πολύ πρώιμες αναφορές στον ελληνικό και ευρωπαϊκό τύπο στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές.

Η βιβλιοθήκη του μουσείου

Οι συλλογές του μουσείου

Στον χώρο του μουσείου εκτίθενται συλλογές από τεχνολογίες από τη δεκαετία του 1970 ως και τα τέλη της δεκαετίας του 1990. Οι εκθέσεις ξεκινούν από τον άβακα και τις πρώτες ηλεκτρονικές αριθμομηχανές και τελειώνουν στους προσωπικούς υπολογιστές. Με αυτόν τον τρόπο το μουσείο αναδεικνύει στον επισκέπτη την ιστορική εξέλιξη της τεχνολογίας των ηλεκτρονικών υπολογιστών. Οι συλλογές που εκθέτει το μουσείο είναι:

  • Συλλογή με πρωτοπόρα υπολογιστικά συστήματα που ξεκινούν από τον άβακα, τις λυχνίες, τις διάτρητες κάρτες ως και τους υπολογιστές ορόσημα της δεκαετίας του 1970. Μεταξύ αυτών εκτίθενται αντίγραφα του πρώτου ποντικιού για ηλεκτρονικό υπολογιστή, μνήμες RAM από φερρίτη, ένας υπολογιστής Osborne I που αποτελεί έναν από τους πρώτους φορητούς υπολογιστές όπως και ο θρυλικός Apple Lisa 2.
Αριστερά παρουσιάζονται οι πρώτες ηλεκτρονικές υπολογιστικές αριθμομηχανές καθώς και ο άβακας. Δεξιά βρίσκονται οι λυχνίες κενού, οι πρόγονοι των σημερινών τρανζίστορ. Οι λυχνίες κενού καταργήθηκαν από το τρανζίστορ καθώς το τελευταίο είναι πολύ μικρότερο σε μέγεθος. Η κατάργηση των λυχνιών και η υιοθέτηση των τρανζίστορ ως τεχνολογία ήταν ο λόγος που οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές έφτασαν από το μέγεθος ενός γηπέδου ποδοσφαίρου στα σημερινά λάπτοπ. Να σημειωθεί πως τα συστήματα ενός σύγχρονου υπολογιστή περιλαμβάνουν αθροιστικά περισσότερα από δέκα δισεκατομμύρια τρανζίστορ
Το πρώτο ποντίκι υπολογιστή που κατασκευάστηκε ποτέ. Η συσκευή κατασκευάστηκε από τον Ντάγκλας Ένγκελμπαρτ (Douglas Engelbart) και παρουσιάστηκε στο ευρύ κοινό το 1968. Αποτελείται από ξύλινο κέλυφος κάτω από το οποίο υπήρχαν περιστρεφόμενοι τροχοί που αντιλαμβάνονταν τη κίνηση
Η μνήμες από φερρίτη αποτελούν τον πρόγονο της σημερινής μνήμης RAM. Είναι μια μορφή μνήμης προσωρινής αποθήκευσης που χρησιμοποιεί ο υπολογιστής για την εκτέλεση προγραμμάτων. Για την κατασκευή της χρησιμοποιούνται δακτύλιοι από φερρίτη (υλικό με μαγνητικές ιδιότητες) τοποθετημένοι σε πλέγμα από τους οποίους περνούσαν καλώδια με ρεύμα είτε θετικής είτε αρνητικής πολικότητας που προκαλούσε είτε θετικό είτε αρνητικό μαγνητικό πεδίο στο υλικό. Το bit πληροφορίας αποθηκευόταν ως η θετική ή αρνητική φορά του μαγνητικού πεδίου του δακτυλίου. Να σημειωθεί πως η συγκεκριμένη τεχνολογία μνημών χρησιμοποιήθηκε κατά κύριο λόγο στους υπολογιστές του προγράμματος Apollo που πήγε τους πρώτους ανθρώπους στο φεγγάρι
Ένας από τους πρώτους φορητούς ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Ως προϊόν αποδείχτηκε μεγάλη επιτυχία τόσο τεχνολογικά όσο και εμπορικά και έβαλε στο κάδρο την έννοια του φορητού υπολογιστή
Αριστερά βρίσκεται ο πρώτος οικιακός υπολογιστής της εταιρίας Commodore (PET) αρχιτεκτονικής 8-bit. Δεξιά βρίσκεται ο οικιακός υπολογιστής LISA της Apple ο οποίος ήταν ο πρώτος υπολογιστής στην ιστορία με γραφικό περιβάλλον
Cromemco System Three. Κυκλοφόρησε το έτος 1979
  • Συλλογή με μη πτητικά μέσα αποθήκευσης (σκληροί δίσκοι, δισκέτες, οπτικοί δίσκοι, κασέτες). Είναι ένα ιδιαίτερο τμήμα των εκθεμάτων καθώς ο επισκέπτης μπορεί να διαπιστώσει την εξέλιξη των αποθηκευτικών μέσων από τις απαρχές ως τις μέρες μας.
Σύγκρισή δισκέτας με οπτικό δίσκο (cd).  Αριστερά παρουσιάζονται πύργοι με συνολικά 451 δισκέτες των 1,44 Mbytes οι οποίες έχουν συνολικά ίση χωρητικότητα με ένα απλό cd των 650 Mbytes.
Σκληροί δίσκοι χωρητικότητας 300 Μbytes χρονολογίας 1974
Μονάδα μαγνητικής αποθήκευσης με ταινία. Το μοντέλο είναι το IBM 3420 του 1979
  • Συλλογή με παλαιά κινητά τηλέφωνα από τα τέλη της δεκαετίας του 1980 έως και σχετικά πρόσφατα, όπου περιλαμβάνονται ορισμένα εμβληματικά και δημοφιλή μοντέλα της εποχής τους.
Κινητά τηλέφωνα δεκαετίας 80 και 90
  • Μεγάλη συλλογή φορητών υπολογιστών (λάπτοπ). Εκεί μπορεί να δει κανείς τον ιδιαίτερο σχεδιασμό των φορητών υπολογιστών της δεκαετίας του 1990, σχεδιασμός που οφείλεται στους τεχνικούς περιορισμούς της εποχής.
Φορητοί υπολογιστές από τις δεκαετίες 1980 και 1990
Apple 2c. Κυκλοφόρησε το 1989 και ήταν η πρώτη προσπάθεια της Apple να κατασκευάσει έναν φορητό ηλεκτρονικό υπολογιστή
  • Συλλογή με ηλεκτρονικά παιχνίδια από τη δεκαετία του 1980 ως και σήμερα. Στο σημείο δίνεται και η δυνατότητα στον επισκέπτη να δοκιμάσει ορισμένους τίτλους από παλιά παιχνίδια στις φορητές κονσόλες που είναι εγκατεστημένες στον χώρο.
Ηλεκτρονικές κονσόλες και τίτλοι παιχνιδιών από τις δεκαετίες 1980, 1990 και 2000
  • Συλλογή με μικροϋπολογιστές, όπου περιλαμβάνονται πολλοί δημοφιλείς προσωπικοί υπολογιστές από τις δεκαετίες του 1980 και 1990.
Ο πρώτος προσωπικός υπολογστής της εταιρίας Amstrad. To μοντέλο CPC 464 κυκλοφόρησε το 1985 και ήταν ιδιαίτερα δημοφιλές λόγω της χαμηλής τιμής του για την εποχή καθώς και της ευκολίας στη χρήση του. Παρατηρείται στο πληκτρολόγιο δεξιά η θήκη για κασέτα. Εκείνη την εποχή αποτελούσε διαδεδομένο μέσο αποθήκευσης δεδομένων μαζί με τις δισκέτες
Οικιακοί υπολογιστές της εταιρίας Commodore. Ανάμεσά τους διακρίνεται το θρυλικό μοντέλο Commodore 64 που ήταν πρωτοπόρο στην επεξεργασία γραφικών και ήχου
Συλλογή προσωπικών υπολογιστών. Στη συλλογή ξεχωρίζει το μοντέλο ACT APRICOT F1 το οποίο διέθετε ασύρματο πληκτρολόγιο υπερύθρων
  • Συλλογή με περιφερειακά μηχανήματα προσωπικών υπολογιστών όπως χειριστήρια και μοχλούς τα οποία χρησιμοποιούνταν σε ηλεκτρονικά παιχνίδια για δημοφιλείς προσωπικούς υπολογιστές της εποχής.
  • Τέλος, το μουσείο προσφέρει στους επισκέπτες του τη δυνατότητα να παίξουν επιτραπέζια παιχνίδια στον χώρο του μέσα από μια μεγάλη συλλογή παλαιών και νεότερων παιχνιδιών. Κάποια από αυτά είναι η πολύ διασκεδαστική απόδοση, στον αναλογικό κόσμο μας, ενός δημοφιλούς ψηφιακού παιχνιδιού.

Η αξία ενός τέτοιου μουσείου

Η επίσκεψη σε ένα τέτοιο μουσείο έχει πολύ μεγάλη σημασία για όλους και ιδιαίτερα για τα παιδιά μικρότερης ηλικίας, που δεν είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν τις απαρχές της ψηφιακής εποχής, που βιώνουμε σήμερα. Μέσα από την περιήγηση σε τεχνολογίες παλιότερων δεκαετιών, γίνεται αντιληπτή η εξέλιξη, ο χρόνος και το επιστημονικό προσωπικό που χρειάστηκε να εργαστεί, ώστε να κατακτήσουμε την τεχνολογία που διευκόλυνε την καθημερινότητά όλων μας μέσα από τις δυνατότητες που προσφέρει. Επιπλέον, μέσα από αυτήν τη συλλογή ο επισκέπτης γνωρίζει τις απαρχές της ψηφιακής εποχής καθώς και τις δυνατότητές της που αυξάνονταν και βελτιώνονταν μέσα από την αντίστοιχη βελτίωση της τεχνολογίας. Με αυτόν τον τρόπο αναγνωρίζεται η αξία της σημερινής ψηφιακής εποχής που αποτελεί τελικά έναν επιπλέον κρίκο στην αλυσίδα της εξέλιξης. Τι θα δούμε στο μέλλον;

 

Πηγή

 

 

Ηλ.Ταχ.: [email protected]

Ευθύμης Κυρίκος

Ηλεκτρολόγος Μηχανικός Ειδικός Αυτοματισμού και Ρομποτικής