Σύνταξη άρθρου: Μαρία Γάλλου

Επιμέλεια άρθρου: Κωνσταντίνος Ουρανός

Η Ε.Σ.Η.Ε.Α. (Ένωση Συντακτών Ημερησίων Εφημερίδων Αθηνών), είναι επαγγελματικό σωματείο των συντακτών των ημερησίων εφημερίδων και των Ραδιοτηλεοπτικών Μέσων Ενημερώσεως που έχουν έδρα την Αθήνα. Είναι παλιός Οργανισμός της χώρας και ιδρύθηκε το 1914, στην Αθήνα.

Αφορμή για την ίδρυση της Ενώσεως Συντακτών Αθηναϊκών Εφημερίδων (Ε.Σ.Α.Ε.) στάθηκε ο θάνατος ενός δημοσιογράφου, ο οποίος πάθανε στην ανέχεια. Για αυτόν τον λόγο, οι συνάδελφοί του κάλυψαν μόνοι τους τα έξοδα της κηδείας. Στο πρωτόκολλο της απόφασης για την ίδρυσή της Ένωσης προβλεπόταν και ταμείο αλληλοβοήθειας. Οι κύριοι λόγοι δημιουργίας του σωματείου ήταν περίθαλψη, ασφάλιση, πρόνοια και αλληλοβοήθεια των μελών της με τη δημιουργία αντίστοιχων ταμείων και η παροχή έκτακτης αρωγής. Το πρακτικό ίδρυσης κατατέθηκε στο Πρωτοδικείο Αθηνών στις 14 Δεκεμβρίου 1914 και κατοχυρώθηκε με απόφασή του στις 17 Ιανουαρίου 1915. Είναι η εποχή ακριβώς της ανάπτυξης του ελληνικού συνδικαλιστικού κινήματος, με την εμφάνιση, στα τέλη του 19ου και τις αρχές του 20ού αιώνα, των πρώτων εργατικών οργανώσεων.

Πρώτος πρόεδρος της Ένωσης εκλέγεται ο λογοτέχνης και χρονογράφος Ιωάννης Κονδυλάκης. Μεταξύ των ιδρυτικών μελών της συμπεριλαμβάνονταν αρθρογραφούντες λόγιοι και πνευματικές προσωπικότητες, που άλλωστε ποτέ δεν έλειψαν σε όλη τη διαδρομή της ιστορίας της Ένωσης.
Ας σημειωθεί ωστόσο ότι απόπειρες για τη δημιουργία σωματείων δημοσιογράφων είχαν υπάρξει και στο παρελθόν (όπως το 1908), αλλά αποδείχτηκαν βραχύβιες και ατελέσφορες.

Πώς μπορεί κάποιος να εγγραφεί στην Ε.Σ.Η.Ε.Α.

Για να γίνει κάποιος μέλος της Ε.Σ.Η.Ε.Α. πρέπει να πληροί 8 προϋποθέσεις. Αυτές είναι:

1) Να εργάζεται σε ημερήσια εφημερίδα των Αθηνών ή σε δελτία ειδήσεων.

2) Να είναι Έλληνας πολίτης ή ‘Ελληνας το γένος και να έχει εκπληρώσει τις στρατιωτικές του υποχρεώσεις ή να έχει απαλλαγεί νόμιμα από αυτές.

3) Να μην έχει καταδικαστεί αμετάκλητα για κακούργημα ή πλημμέλημα. Αυτό αποδεικνύεται με πλήρες αντίγραφο ποινικού μητρώου, που ο υποψήφιος οφείλει να υποβάλει μαζί με τα άλλα πιστοποιητικά.

4) Να έχει συμπληρώσει το 21ο έτος της ηλικίας του και να μην έχει υπερβεί το 40ό.

5) Να είναι μόνιμος κάτοικος των Αθηνών (συμπεριλαμβάνονται ο Πειραιάς, τα προάστια και οι συνοικισμοί των δύο πόλεων).

6) Να έχει τουλάχιστον απολυτήριο Λυκείου ή άλλης ισότιμης σχολής Μέσης Εκπαιδεύσεως.

7) Να αμείβεται, κατά τον χρόνο που εξετάζεται η αίτησή του για εγγραφή, με μισθό που να ανταποκρίνεται τουλάχιστον στα κατώτερα όρια που ορίζουν οι νόμοι και οι συλλογικές συμβάσεις του κλάδου.

8) Να μην είναι συνταξιούχος οποιουδήποτε Ταμείου κυρίας ή επικουρικής ασφαλίσεως και από οποιαδήποτε αιτία.

Πότε διαγράφεται ένα μέλος από την Ε.Σ.Η.Ε.Α.

Διαγράφεται από την Ένωση, με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου, κάθε δόκιμο, τακτικό ή αντεπιστέλλον μέλος:

1) Αν έπαψε να έχει ως κύριο επάγγελμα τη δημοσιογραφία.

2) Αν καταδικαστεί τελεσίδικα για κακούργημα ή πλημμέλημα.

3) Αν για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο από τρεις μήνες έγινε ιδιοκτήτης ή συνιδιοκτήτης ημερήσιας εφημερίδας ή μέτοχος εταιρίας που εκδίδει ημερήσια εφημερίδα, έστω και ως μέτοχος.

4) Αν αναλάβει τακτική έμμισθη υπηρεσία στο Δημόσιο ή σε Οργανισμό Τοπικής Αυτοδιοικήσεως ή σε Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου ή σε Δημόσια Επιχείρηση.

5) Αν ασκήσει επάγγελμα που είναι διάφορο από το επάγγελμα του δημοσιογράφου.

6) Αν, παράλληλα με τη συντακτική του εργασία σε ημερήσια εφημερίδα, ραδιοτηλεοπτικά μέσα, ασκεί και άλλη εργασία ή επάγγελμα που δεν είναι δημοσιογραφικό. Εξαιρούνται τα επαγγέλματα του καθηγητή ανωτάτης σχολής – που δεν ασκεί άλλο επάγγελμα εκτός από του καθηγητή- συγγραφέα, δικηγόρου ή εκείνου που εργάζεται σε Γραφεία Τύπου ή Δημοσίων Σχέσεων και που προσφέρει καθαρά δημοσιογραφική εργασία.

7) Αν απουσίασε αδικαιολόγητα από τρεις διαδοχικές Γενικές Συνελεύσεις των τακτικών μελών της Ενώσεως.

8) Διαγράφεται επίσης από την Ένωση ένα μέλος έπειτα από τελεσίδικη απόφαση των Πειθαρχικών Συμβουλίων, όπως ορίζεται στα σχετικά άρθρα του Καταστατικού.

9) Αν τιμωρήθηκε από το Πειθαρχικό Συμβούλιο τρεις φορές, στη διάρκεια ενός 12μήνου ακόμη και με επίπληξη.

10) Διαγράφεται από την Ένωση κάθε μέλος που καθυστερεί περισσότερες από δώδεκα (12) μηνιαίες συνδρομές, εφ’ όσον δεν τις καταβάλει μέσα σε έναν μήνα από τότε πού ειδοποιήθηκε από το Διοικητικό Συμβούλιο.

11) Διαγράφεται από την Ένωση κάθε μέλος που έγινε μέλος και άλλης συνδικαλιστικής οργανώσεως συντακτών.

12) Διαγράφεται επίσης από την Ένωση, με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου, κάθε μέλος που σταμάτησε από τριών ετών να εργάζεται ως συντάκτης, εκτός εάν η διακοπή της εργασίας του οφείλεται σε ανωτέρα βία. Στην τριετία δεν υπολογίζεται ο χρόνος αποχής από την εργασία για τους εξής λόγους:

  • αρρώστια ή στράτευση,
  • απεργία ή ανταπεργία,
  • υπερημερία του εργοδότη,
  • άδεια με ή χωρίς αποδοχές μέχρι έναν χρόνο,
  • σπουδές ή μετεκπαίδευση και
  • πρόσκαιρη απασχόληση σε άλλες εργασίες μέχρι τρεις μήνες. Η τριετία αυξάνεται για το τακτικό μέλος σε τέσσερα χρόνια, αν διετέλεσε, πριν από τη διακοπή, συντάκτης επί 15 χρόνια.

13) Συντάκτης, που είναι μέλος της Ενώσεως επί 15 χρόνια, δε διαγράφεται όσον καιρό κι αν σταμάτησε να εργάζεται έπειτα από τα 15 αυτά χρόνια. Δε διαγράφεται επίσης το τακτικό μέλος της Ενώσεως, που έπαυσε να κατοικεί μόνιμα στην Αθήνα εφ’ όσον:

  • Απουσιάζει στο εξωτερικό και είναι μόνιμος με μισθό ανταποκριτή Μ.Μ.Ε. που έχει έδρα την Αθήνα ή του Αθηναϊκού Πρακτορείου ή γραφείου Τύπου της Γενικής Γραμματείας Τύπου και Πληροφοριών και εφ όσον έχει επί πέντε χρόνια διατελέσει τακτικό μέλος της Ενώσεως.
  • Απουσιάζει στο εξωτερικό για λόγους υγείας, όχι όμως παραπάνω από δύο χρόνια, ή απουσιάζει για λόγους εκπαιδευτικούς.
  • Είναι συνταξιούχος. Παραμένουν τακτικά μέλη της Ενώσεως και μετά τη συνταξιοδότησή τους.

14) Αν κάποιο μέλος της Ενώσεως αναλάβει κάποιο δημόσιο αξίωμα (υπουργός, βουλευτής, γενικός γραμματεύς υπουργείου, πρέσβης, δήμαρχος, πρόεδρος κοινότητας ή διοριστεί σε οποιαδήποτε μετακλητή θέση), δεν μπορεί να δημοσιογραφεί και δεν έχει το δικαίωμα να εκλέγεται στα όργανα της Ενώσεως.

Η βιβλιοθήκη της Ε.Σ.Η.Ε.Α.

Η βιβλιοθήκη της Ε.Σ.Η.Ε.Α. «Δημήτρης Ι. Πουρνάρας». Ιδρυτής της υπήρξε ο Παναγιώτης Πατρίκιος το 2018. Διαθέτει βιβλία και έγγραφα πέντε αιώνων παλαιά (σπάνιες εκδόσεις από τον 16ο και τον 17ο αιώνα). Παρέχει πληροφοριακό υλικό για δημοσιογραφικές, πολιτικές, κοινωνικές και οικονομικές θεματικές κατηγορίες, ο κύριος όγκος των οποίων κατατάσσεται χρονικά στην περίοδο από το 1821 μέχρι σήμερα. Στους καταλόγους της μπορεί κανείς να βρει χειρόγραφα, ένα πλούσιο φωτογραφικό υλικό, χάρτες διαφόρων περιόδων, έγγραφα του Αγώνος, αρχεία γελοιογραφιών και σκίτσων και φυσικά πληθώρα φύλλων εφημερίδων, λυτών και βιβλιοδετημένων. Όλα αυτά μπορεί να τα επισκεφτεί κανείς στον ειδικό χώρο του Μουσείου Τύπου, όπου εκτίθενται. Αξίζει να σημειωθεί ότι μεγάλο μέρος του υλικού προέρχεται από δωρεές δημοσιογράφων, με βασική αυτήν της οικογενείας Πουρνάρα.

Ένα θεσμικό όργανο, όπως είναι η Ε.Σ.Η.Ε.Α., είναι κάτι παραπάνω από απαραίτητο σήμερα καθώς η αξιοπιστία των Μ.Μ.Ε. και του Τύπου, στο παγκοσμιοποιημένο περιβάλλον, διέρχεται κρίση. Όλοι χρειάζονται έλεγχο και αξιολόγηση!

 

Πηγές

Ε.Σ.Η.Ε.Α.

Βιβλιοθήκη Ε.Σ.Η.Ε.Α.

 

 

Ηλ. Ταχ.: [email protected]

Μαρία Γάλλου

Φοιτήτρια του τμήματος Επικοινωνίας και Μ.Μ.Ε., Ε.Κ.Π.Α.