H τηλεκπαίδευση και οι πλατφόρμες της, ποιες είναι

Σύνταξη άρθρου: Ιωάννα Ασυλογιστάκη

Επιμέλεια άρθρου: Κωνσταντίνος Ουρανός

 

Η σημερινή εποχή χαρακτηρίζεται από τα μεγάλα άλματα της τεχνολογίας, η οποία όχι απλώς «έχει μπει στη ζωή μας» για τα καλά, από την εργασία μας μέχρι και πτυχές της καθημερινής μας ζωής, αλλά πλέον, λόγω της υγειονομικής κρίσης που βιώνει η ανθρωπότητα, έχει γίνει αναγκαίο, απαραίτητο και σωτήριο εργαλείο της εκπαίδευσης μιας χώρας. Εξαιτίας ενός ιού, χρόνια εκπαιδευτικής εξέλιξης συμπυκνώθηκαν και πραγματοποιήθηκαν μέσα σε μερικούς μήνες, αλλάζοντας ριζικά την έννοια της σχολικής αίθουσας.

Τηλεκπαίδευση εν μία νυκτί

Στην πραγματικότητα, η διδασκαλία εξ αποστάσεως δεν είναι ένα καινούργιο δημιούργημα, λόγω του κορονοϊού. Ως εργαλείο και μέσο, έχει εξυπηρετήσει την Τριτοβάθμια και τη δια βίου εκπαίδευση, κυρίως, εδώ και αρκετά χρόνια (πιο πολύ στο εξωτερικό για να είμαστε ειλικρινείς, αλλά και στην Ελλάδα τις τελευταίες δεκαετίες), μέσω ηλεκτρονικών τάξεων, πλατφορμών επικοινωνίας, προσφοράς σεμιναρίων και μετεκπαιδεύσεων κ.ά. .

Παρόλα αυτά όμως, η τωρινή πανδημία ώθησε το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα, με ίσως βίαιο τρόπο, να εξελιχθεί στον τομέα της τηλεκπαίδευσης τόσο στην Πρωτοβάθμια, την οποία αρχικώς «είχε προσπεράσει», όσο και στη Δευτεροβάθμια και στην Τριτοβάθμια. Ξαφνικά, για πρώτη φορά στην ιστορία, δάσκαλοι και καθηγητές, μαθητές και φοιτητές στηρίχθηκαν, κατά την προηγούμενη διακοπή και απαγόρευση της κυκλοφορίας του Μαρτίου, απόλυτα σε πλατφόρμες σύγχρονης και ασύγχρονης διδασκαλίας, ώστε να μη διακοπεί η εκπαιδευτική διαδικασία, και, δυστυχώς, στηρίζονται και πάλι. Με σχολεία και φροντιστήρια κλειστά για ακόμα μία φορά, η δημόσια και ιδιωτική εκπαίδευση έχει εναποθέσει τις ελπίδες της σε εργαλεία εξ αποστάσεως διδασκαλίας, τα οποία και σας παρουσιάζουμε παρακάτω.

Δωρεάν πλατφόρμες τηλεκπαίδευσης

Το Πανελλήνιο Δίκτυο Καθηγητών παρέχει στα μέλη του ελεύθερη και χωρίς περιορισμούς χρήση της πλατφόρμας Online Τάξη. Η λειτουργία της είναι πολύ απλή και παρέχει μεταξύ άλλων τις δυνατότητες ταυτόχρονης σύνδεσης έως 30 ατόμων, διαμοιρασμό οθόνης και αποστολή, λήψη και κοινή χρήση αρχείων μέσω του Google Drive.

 

H Ηλεκτρονική Σχολική Τάξη (η-τάξη) αποτελεί μια σύγχρονη εκπαιδευτική πλατφόρμα για μαθητές και εκπαιδευτικούς, η οποία ανήκει στο Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο από το 2006. Μαθητές και εκπαιδευτικοί έχουν πρόσβαση στο περιβάλλον της πλατφόρμας ως πιστοποιημένοι χρήστες μέσω του λογαριασμού τους στο Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο. Εκτός από χώρους ζωντανής εξ αποστάσεως διδασκαλίας, μπορούν να περιέχονται, μεταξύ άλλων, ηλεκτρονικά βιβλία, εργασίες, ερωτηματολόγια και διαδραστικές ασκήσεις.

 

Το Zoom είναι ένα ευρέως διαδεδομένο λογισμικό μέσω του οποίου μπορείτε να πραγματοποιήσετε τηλεδιασκέψεις, είτε κατεβάζοντας την εφαρμογή είτε μέσω επέκτασης του Google Chrome. Παρέχει δωρεάν υπηρεσίες όπως webinar βίντεο, δυνατότητα διαμοιρασμού οθόνης, χρήση διαδικτυακού πίνακα και συνομιλία. Επιτρέπει απεριόριστες διαδικτυακές συναντήσεις για μαθήματα ένας προς έναν, ενώ στην περίπτωση συνάντησης τριών ατόμων και πάνω, η διάρκεια της κάθε τηλεδιάσκεψης δεν μπορεί να ξεπερνά τα 40 λεπτά (στο δωρεάν πακέτο). Για να χρησιμοποιήσει κάποιος χρήστης την πλατφόρμα θα πρέπει να δημιουργήσει λογαριασμό και, στη συνέχεια, η πλατφόρμα του δίνει έναν προσωπικό υπερσύνδεσμο για τη δική του διαδικτυακή συνάντηση τον οποίο μοιράζεται με τους υπόλοιπους συμμετέχοντες.

 

Το λογισμικό Webex έγινε ιδιαιτέρως δημοφιλές κατά την περίοδο, που τα σχολεία ήταν κλειστά, καθώς προωθήθηκε αρκετά στην εκπαιδευτική κοινότητα. Αποτελεί αυτή τη στιγμή την επίσημη, δωρεάν παρεχόμενη, πλατφόρμα του Υ.ΠΑΙ.Θ. για την τηλεκπαίδευση. Το εν λόγω λογισμικό προσφέρει δυνατότητα τηλεδιάσκεψης με κοινή χρήση ήχου και εικόνας, καθώς και τη δυνατότητα μοιράσματος αρχείων μεταξύ των χρηστών και συμμετεχόντων στην τηλεδιάσκεψη. Επίσης, μέσω του Webex, οι εκπαιδευτικοί και οι μαθητές έχουν τη δυνατότητα να βλέπουν στις οθόνες τους, κατά τη διάρκεια της τηλεδιάσκεψης, εκπαιδευτικό υλικό (π.χ. παρουσιάσεις).

 

Το γνωστό σε όλους Skype, το οποίο έχουμε όλοι λίγο ή πολύ χρησιμοποιήσει για να μιλήσουμε με έναν φίλο μας εξ αποστάσεως, χρησιμοποιείται και για εκπαιδευτικούς λόγους ως πλατφόρμα τηλεδιδασκαλίας. Προσφέρει τη δυνατότητα δωρεάν αποστολής μηνυμάτων, βιντεοκλήσεων ή και απευθείας φωνητικών κλήσεων, κοινής χρήσης οθόνης και διαμοιρασμού αρχείων σχεδόν όλων των ειδών. Ένα μειονέκτημα είναι ότι δεν παρέχει λευκό πίνακα γραφής (whiteboard), οπότε σε περίπτωση που ο εκπαιδευτικός χρειάζεται ένα είδος εικονικού πίνακα, θα πρέπει να καταφύγει σε κάποια άλλη εφαρμογή όπως η ζωγραφική (Paint) ή το Skitch.

 

Το Google Hangouts είναι ένα από τα πολλά διαθέσιμα προγράμματα που επιτρέπουν να συνδεθεί κάποιος μέσω βιντεο-συνομιλίας με οποιονδήποτε στον κόσμο. Σαν λογισμικό κατ’ επέκταση χρησιμοποιείται και για την πραγματοποίηση σύγχρονης εξ αποστάσεως διδασκαλίας, καθώς είναι δωρεάν και παρέχει δυνατότητα μοιράσματος οθόνης (sharescreen), μηνυμάτων, κλήσεων κ.ά. . Η τηλεδιάσκεψη έχει περιορισμό 10 ατόμων και η μόνη μορφή αρχείων που μπορείς να μοιραστείς στο chat είναι εικόνες. Για να συνδεθείς θα χρειαστείς μόνο έναν λογαριασμό Google και, σε αντίθεση με το Skype, δε χρειάζεται να κατεβάσεις κανένα λογισμικό στον υπολογιστή.

 

Ακόμα μία δωρεάν υπηρεσία για τηλεδιάσκεψη και πραγματοποίηση σύγχρονης εξ αποστάσεως εκπαίδευσης, η οποία μπορεί να καλύψει τις περισσότερες παραμέτρους για μία εικονική τάξη. Παρέχει δυνατότητα μοιράσματος οθόνης, συνομιλίας (chat) και καταγραφής της τηλεδιάσκεψης (recording), ώστε ο εκπαιδευόμενος να βλέπει/ακούει την εγγραφή της προηγούμενης συνάντησης, όποτε επιθυμεί.

 

Το MyOwnConference είναι ακόμα μία πλατφόρμα ηλεκτρονικών συναντήσεων. Δε χρειάζεται να εγκατασταθεί ειδικό λογισμικό και οι εκπαιδευόμενοι μπορούν να συμμετάσχουν στο webinar του εκπαιδευτή με οποιοδήποτε πρόγραμμα περιήγησης ιστού, μετά από πρόσκλησή του. Η πλατφόρμα επιτρέπει μέχρι 3 παρευρισκόμενους τη φορά στη δωρεάν έκδοση, καθώς επίσης την προβολή εγγράφων, ανταλλαγή μηνυμάτων, τον διαμοιρασμό οθόνης αλλά και την εγγραφή της τηλεδιάσκεψης. Ένα αρνητικό στοιχείο, όμως είναι ότι η διάρκεια της κάθε εγγραφής μπορεί να είναι μέχρι 20 λεπτά στη δωρεάν έκδοση.

 

Το BigBlueButton αποτελεί εργαλείο τηλεδιάσκεψης, αλλά και πραγματοποίησης ασκήσεων πάνω σε πίνακα. Πρόκειται για μια πλατφόρμα διαδικτυακής τηλεδιάσκεψης ανοιχτού κώδικα, με την οποία μπορείτε να οργανώσετε σύγχρονες συναντήσεις, εικονικές τάξεις και ομαδικές συνεργασίες, με σκοπό την ενημέρωση, εκπαίδευση και εξάσκηση προσωπικού και εκπαιδευόμενων.

 

Ακόμα ένα δωρεάν για τηλεδιάσκεψη (web conferencing) λογισμικό, το οποίο, εκτός από την τηλεδιάσκεψη, υλοποιεί τις λειτουργίες άμεσων μηνυμάτων, την ανταλλαγή εγγράφων και την επεξεργασία τους, τους λευκούς πίνακες και πολλές άλλες χρήσιμες εφαρμογές, όπως το Streaming Server, το οποίο σας επιτρέπει να μεταφέρετε και να ανταλλάσσετε αρχεία απομακρυσμένα.

 

Το λογισμικό αυτό διαθέτει κοινόχρηστη επιφάνεια εργασίας και ενσωματωμένη υποστήριξη για συνομιλίες. Μπορείτε, επίσης, να μεταφέρετε αρχεία και να οργανώσετε επαγγελματικά σεμινάρια και συνέδρια βίντεο προσκαλώντας τους επισκέπτες σας μέσω των άμεσων διευθύνσεων URL τους.

 

Ακόμα ένα εργαλείο για τηλεδιάσκεψη και κατ’επέκταση για τηλεδιδασκαλία, το οποίο παρουσιάζει τους συμμετέχοντες σε φυσαλίδες αντί για τετράγωνα. Η δωρεάν έκδοση επιτρέπει 3 συμμετέχοντες και κοινή χρήση αρχείων, όπως σε άλλες πλατφόρμες. Οι χρήστες του Google Chrome μπορούν να συμμετέχουν χωρίς να έχουν την εφαρμογή.

 

Το Teams της Microsoft συγκεντρώνει όλα όσα χρειάζεται ένας εκπαιδευτικός για την ηλεκτρονική του τάξη. Προσφέρει δυνατότητες όπως κοινή χρήση της οθόνης, ανταλλαγές μηνυμάτων, χρήση λευκού πίνακα, ακόμα και σήκωμα χεριού, ώστε να μην διακόπτεται το μάθημα. Η εγγραφή είναι δωρεάν αλλά ακόμα και αν ο μαθητής δε θέλει ή και δεν μπορεί να κάνει λήψη της εφαρμογής, μπορεί να παρακολουθήσει το μάθημα μέσω υπερσύνδεσμου/«πρόσκλησης», η οποία μπορεί να σταλεί με e-mail από τον δάσκαλο.

Επίλογος

Πέρα από τις παραπάνω πλατφόρμες που παρουσιάσαμε, σίγουρα υπάρχουν πολλές ακόμα επιλογές για τη δημιουργία μιας «ηλεκτρονικής τάξης». Κάποιες θα είναι δωρεάν και άλλες επί πληρωμή, κάποιες για σύγχρονη και κάποιες για ασύγχρονη τηλεκπαίδευση. Παρά τις λειτουργίες, τις ευκολίες και τα προτερήματα των παραπάνω πλατφορμών και εργαλείων επικοινωνίας, που έρχονται «να σώσουν» την παιδεία σαν από μηχανής θεός, πρέπει να θυμόμαστε ότι δεν είναι παρά λύση ανάγκης! Όπως τονίζει και το Υπουργείο Παιδείας, η εξ αποστάσεως διδασκαλία δεν υποκαθιστά τη δια ζώσης εκπαίδευση, αλλά διατηρεί στενή την επαφή των μαθητών με τους εκπαιδευτικούς και το σχολείο. Έρχεται στους δύσκολους αυτούς καιρούς, ως η μόνη εναλλακτική λύση, να βοηθήσει την εκπαιδευτική κοινότητα, «κλείνοντας την τρύπα» που δημιούργησε το κλείσιμο των σχολείων. Τόσο για εκπαιδευτικούς όσο και για κοινωνικούς λόγους, ένα σχολείο, ένα φυσικό, ανοικτό και λειτουργικό κτήριο με διδακτικό προσωπικό, είναι το μόνο αληθινά ορθό και αποδοτικό μέσο της Παιδείας.

 

 

 

Ηλ. Ταχ.: [email protected]

Κωνσταντίνος Ουρανός

Δάσκαλος

 

Αγάθη Πατσιούδη

Δασκάλα – Ειδική δασκάλα επί των Διαταραχών Λόγου

 

Ιωάννα Ασυλογιστάκη

Δασκάλα

Περισσότερα στην ενότητα...

Πώς μετράμε την ηλικία του πλανήτη Γη

Πώς μετράμε την ηλικία του πλανήτη Γη

Τα Προσφυγικά της Λεωφόρου Αλεξάνδρας

Τα Προσφυγικά της Λεωφόρου Αλεξάνδρας

Netiquette: Συμπεριφέρομαι σωστά στο Διαδίκτυο

Netiquette: Συμπεριφέρομαι σωστά στο Διαδίκτυο