Σύνταξη άρθρου: Δήμητρα Μπελέρη
Επιμέλεια άρθρου: Κωνσταντίνος Ουρανός

Ας ξεκινήσουμε το παρόν άρθρο με μιαν αλήθεια, μια παραδοχή. Η Αθήνα έχει άθλιους δρόμους, έχει, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων, άθλια πεζοδρόμια και πεζοδρόμους. Επιπλέον έχει κατοίκους, οι οποίοι φέρονται άθλια προς την πόλη τους, είτε ως απλοί οδηγοί, είτε ως επαγγελματίες οδηγοί (κυρίως), είτε ως πεζοί, είτε ως ποδηλάτες, είτε ακόμη ως διαφημιζόμενοι (αφίσες, αυτοκόλλητα, ενοικιαστήρια, μπροσούρες με σελοτέιπ παντού!), είτε ως αυτόκλητοι (αμαθείς και εξαιρετικά κακόγουστοι) «καλλιτέχνες»/καλλωπιστές των τοίχων των άλλων. Με δυο λόγια, η πόλη συντηρείται και κατοικείται αθλίως. Και μετά, κάποια στιγμή, προέκυψε η «ανάγκη» για ποδηλατοδρόμους. Ας τη δούμε.

Γιατί είναι χρήσιμος ένας ποδηλατόδρομος

Ο ποδηλατόδρομος της Καλλιθέας. Άδειος

Ένας ποδηλατόδρομος είναι καταρχάς χρήσιμος, διότι σε αυτόν παροχετεύονται οι ποδηλάτες και έχουν έναν χώρο να ασκήσουν τη δραστηριότητά τους, να μετακινηθούν. Κυρίως όμως έτσι δε χρειάζεται να χρησιμοποιούν τους δρόμους, στους οποίους κυκλοφορούν οχήματα. Είναι επικίνδυνο και για τους ίδιους αλλά και η παρουσία τους συνιστά ένα σοβαρότατο εμπόδιο στην ομαλή διεξαγωγή της κυκλοφορίας. Οι περισσότεροι δε κυκλοφορούν ως ένα υβρίδιο εποχούμενου και πεζού, εναλλάσσουν τον δρόμο, τα πεζοδρόμια και τις διαβάσεις πεζών με τρομερή ευκολία και αγνοούν τη στάση, όταν το φανάρι του δρόμου είναι κόκκινο, με πολύ μάλιστα χαρακτηριστικό και προκλητικό τρόπο. Επιδεικνύουν, κατά αυτόν τον τρόπο, συμπεριφορά εκτός από επικίνδυνη και αγενή.

Ποδηλατόδρομος στο πλάι του Ιλισσού. Ένας από τους ωραιότερους της Αθήνας

Ένας ποδηλατόδρομος, όπου κατασκευαστεί, αναβαθμίζει τον οικιστικό ιστό, ομορφαίνει την περιοχή στην οποία βρίσκεται, της προσδίδει ένα κύρος. Αρκεί να κατασκευάζεται με σωστή πολεοδομική/οικιστική/κυκλοφοριακή μελέτη, με τις προσήκουσες προδιαγραφές. Για έναν ποδηλατόδρομο βέβαια πρέπει να λαμβάνεται σοβαρά υπόψιν πως ο χώρος που θα αφαιρεθεί από την κυκλοφορία, για να κυκλοφορήσει το ποδήλατο κατά αποκλειστικότητα, είναι χώρος που ούτως ή άλλως περισσεύει και μπορεί να διατεθεί χωρίς παρενέργειες. Αλλιώς το έργο είναι ένα έργο μάταιο, είναι έργο βιτρίνας, είναι ψευδοέργο.

Οι νόμοι

Οι διατάξεις του νόμου, που ορίζουν τις προδιαγραφές ενός ποδηλατοδρόμου είναι πολλές και εντυπωσιάζει το πώς προφυλάσσεται ο ποδηλάτης, πώς διαφυλάσσεται ο οικιστικός ή άλλος χαρακτήρας της περιοχής, το πώς ο ποδηλατόδρομος συνδέεται και συνυπάρχει με τις οδούς και τα άλλα δίκτυα της περιοχής. Οι διατάξεις αυτές αφορούν σε Υπουργική Απόφαση, την οποία και παραθέτουμε.

Η κατάσταση των υπαρχόντων ποδηλατοδρόμων

Ένας πολύ όμορφος ποδηλατόδρομος της Αθήνας, αυτός των Αγίων Αναργύρων. Η χρήση του, όπως μπορεί να δει κανείς στις σημάνσεις του οδοστρώματος, είναι μεικτή. Χρησιμεύει κυρίως όμως ως πέρασμα των πεζών και για τη βόλτα του σκύλου. Η απουσία ποδηλάτων είναι εμφανής

Στη χώρα μας, όπου υπάρχει ελεύθερος χώρος, ο Ρωμιός παρκάρει το αυτοκίνητό του ή απλώνει τραπεζοκαθίσματα. Επίσης η έλλειψη χώρου ελεύθερου χρόνου και χώρου πρασίνου συμπιέζει όλες τις δράσεις και πρακτικές των κατοίκων, που θέλουν να τρέξουν, να περιπατήσουν, να χαλαρώσουν, στα σημεία εκείνα, που αποτελούν δομές, όπως λόγου χάρη ένας ποδηλατόδρομος. Έτσι σε έναν ποδηλατόδρομο πολλοί βγάζουν τον σκύλο να ξεσκάσει(!), κάποιοι περπατούν τρώγοντας και συζητώντας(!), άλλοι προπονούνται για κάποιο άθλημα, που χρειάζεται ευθείες για τρέξιμο(!), τα παιδάκια παίζουν αμέριμνα… Φυσικά, δε λείπουν οι πανταχού παρόντες δικυκλιστές και οι «ντελιβεράδες», που τον χρησιμοποιούν επιθετικά για τις δικές τους ανάγκες και κατά το δοκούν.

Ο ποδηλατόδρομος της Κηφισιάς. Χρησιμοποιείται και για περίπατο και για παρκάρισμα, όπως μπορεί να διαπιστώσει ο προσεκτικός παρατηρητής

Για να έχει νόημα ένα δίκτυο ποδηλατοδρόμων, η Αθήνα χρειάζεται ριζική αναδιαμόρφωση. Και το Κέντρο και οι συνοικίες. Ο,τιδήποτε άλλο είναι ημίμετρα και θεωρητικές συζητήσεις χωρίς πραγματική πρόθεση να γίνει επί της ουσίας αναβάθμιση της πόλης.

Είναι ωραίο να κάνει κανείς ποδήλατο!

Οι ποδηλατόδρομοι στις ευρωπαϊκές πόλεις είναι παντού και λειτουργικά εντεταγμένοι σε όλον τον κυκλοφοριακό ιστό. Δεν αποτελούν απλώς «ατραξιόν» ποδηλατικού περιπάτου… Ο ποδηλατόδρομος της φωτογραφίας είναι στην Κολωνία της Γερμανίας, η οποία διαθέτει ένα ευρύ και εκτεταμένο δίκτυο και με το ποδήλατο μπορεί κανείς να κυκλοφορήσει σε όλη την πόλη

Πηγή

Υπουργική απόφαση για τους ποδηλατόδρομους 2016

 

Ηλ. Ταχ.: [email protected]

Κωνσταντίνος Ουρανός

Δάσκαλος

 

Δήμητρα Μπελέρη

Πολιτικός Υπομηχανικός