Σύνταξη άρθρου: Μαριάνθη Ζαχαράκη

Επιμέλεια: Κωνσταντίνος Ουρανός

Αυτό που πρέπει να γνωρίζουμε είναι πως το ρούχο είναι τεχνολογία ούτως ή άλλως. Από τη φυσική γυμνότητα του ζώου που μοιραζόταν και ο άνθρωπος, έπειτα πέρασε στα φύλλα κι αργότερα στα τομάρια και στα δέρματα. Το επόμενο βήμα ήταν ένα μεγάλο άλμα προς τα μπρος, ένα κυριολεκτικά τεχνολογικό επίτευγμα. Μιλάμε για την πλέξη αρχικά και την ύφανση κατόπιν. Από τότε πέρασαν χιλιάδες χρόνια και η παραγωγή και η ποικιλία των υφασμάτων υπήρξε πλούσια και χαρακτήρισε τους διάφορους Πολιτισμούς και τους λαούς, που υπήρξαν φορείς τους. Ύστερα παρήλθε η οικιακή και βιοτεχνική κατασκευή του ρούχου και ήρθε η Βιομηχανική Επανάσταση, μετά την οποία το ύφασμα το ανέλαβαν οι μηχανές, οι μηχανικοί, οι χημικοί και ένα σωρό άλλες ειδικότητες. Και άλλαξε καίρια ο τρόπος με τον οποίο ντυνόμαστε.

Φυσικά το ρούχο ποτέ δεν ήταν απλώς το ένδυμά μας. Παρόλα αυτά όμως ακόμη και σήμερα τα ρούχα συνήθως τα σκεφτόμαστε σαν κάτι που μας παρέχει απλώς προφύλαξη από τις καιρικές συνθήκες, που μας δίνει άνεση και μας προσδίδει στυλ, δηλαδή που κοινωνεί την αισθητική μας. Τα ρούχα μας στο μέλλον όμως θα  καλύπτουν πολύ περισσότερες και πιο περίπλοκες επιθυμίες και ανάγκες. Θα συνδυάζουν  όλα τα παραπάνω με τα επιτεύγματα των νέων ανακαλύψεων στα υλικά και τις τεράστιες δυνατότητες των επιστημών της πληροφορίας, παράγοντας μια εντελώς νέα πραγματικότητα.

Φωτογραφία από την συλλογή των σχεδιαστών μόδας Cutecirquit

Τα καινοτόμα αυτά προϊόντα δεν θα επαναπροσδιορίζουν απλώς την έννοια του υφάσματος. Πολύ περισσότερο, τα λεγόμενα «έξυπνα υφάσματα» θα αντικαταστήσουν όχι μόνο  τα παραδοσιακά υφάσματα αλλά και αυτά που σήμερα θεωρούνται πρωτοποριακά και εξελιγμένα. Πρόκειται για υφάσματα τα οποία θα είναι αποτέλεσμα ένωσης δυνάμεων κλωστοϋφαντουργίας, νανοτεχνολογίας, τεχνολογίας νέων υλικών και υπερυλικών, δικτύων και μηχανικής τεχνολογίας.  Στο μέλλον, μέσω αυτών των υφασμάτων, τα ρούχα μας θα μπορούν να επικοινωνούν, να μεταμορφώνονται, να παράγουν να μεταφέρουν και να αποθηκεύουν  ενέργεια. Θα είναι προγραμματισμένα  να δέχονται ερεθίσματα από το περιβάλλον και να συλλέγουν πληροφορίες από αυτό, καθώς και  να παρακολουθούν τις ζωτικές μας λειτουργίες. Αξίζει να σταθούμε σε αυτό, γιατί έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον και άπτεται ενός ζητήματος, που όλους μας αγγίζει και μας αφορά, αυτό της ασφάλειας. Ενσωματώνοντας  λοιπόν μικροσκοπικούς  αισθητήρες  στην ύφανση,  θα υπάρχει η δυνατότητα, από το δέρμα του ατόμου που τα φορά, να συλλέγονται πολύτιμες πληροφορίες και αξιόπιστα δεδομένα. Φανταστείτε ότι, σαν φύλακες άγγελοι, θα  μπορούν να μας ειδοποιούν, αν κάποιο ηλικιωμένο άτομο έχει πέσει ή κάποιος εργαζόμενος σε δύσκολο πόστο χρειάζεται βοήθεια, όπως π.χ οι μεταλλωρύχοι. Θα καλούν έγκαιρα σε βοήθεια, λόγου χάρη, αν κάποιος παθαίνει καρδιακή προσβολή πριν καν ο ίδιος νιώσει τα συμπτώματα. Οι επιστήμονες εργάζονται  πυρετωδώς πάνω και σε άλλες τεχνολογίες, οι οποίες μέσω εφαρμογών στα ρούχα, θα μπορούν  να συλλέγουν πολύτιμα βιομετρικά δεδομένα, που αφορούν στην υγεία μας και στις εγκεφαλικές μας δραστηριότητες. Τα υφάσματα αυτά θα έχουν επίσης την δυνατότητα να μας προστατέψουν από ακραίο περιβαλλοντολογικό κίνδυνο όπως π.χ. τη ραδιενέργεια, την υψηλή ατμοσφαιρική ρύπανση αλλά και τις επιβλαβέστατες  ακτινοβολίες  από ένα ταξίδι στο διάστημα. Αντιλαμβανόμαστε, φυσικά, όλοι πως αυτά δεν είναι παρά μόνο η αρχή.

Φόρεμα από την συλλογή των σχεδιαστών μόδας Cutecirquit

Επειδή όμως εκτός από τη σημαντικότατη συμβολή στην ασφάλειά μας και στην προστασία της υγείας μας, που τα «έξυπνα υφάσματα» φιλοδοξούν να μας προσφέρουν, υπάρχει και μία πιο ανάλαφρη πλευρά του πράγματος, που αφορά περισσότερο στην αισθητική μας και που ακούγεται εξαιρετικά συναρπαστική! Τα ρούχα μας στο μέλλον θα μπορούν  να αλλάζουν χρώμα, ανάλογα με τα παπούτσια και τα αξεσουάρ που θα φοράμε ή και την διάθεσή μας. Θα μπορούν να δέχονται δονήσεις ήχου ή να αντιλαμβάνονται τις διακυμάνσεις της θερμότητας και να αντιδρούν. Επιπλέον θα εμπλουτίζονται με φαρμακευτικές ουσίες, οι οποίες θα ενυδατώνουν το δέρμα μας, θα το αρωματίζουν,  θα λειτουργούν αντισηπτικά, θα του προσφέρουν ως και αντιγηραντική δράση.

Σε ποιο στάδιο εξέλιξης βρίσκονται όλα αυτά; αναρωτιέται κανείς. Η απάντηση είναι πως ήδη μεγάλες εταιρείες ρούχων αλλά και ευφυείς σχεδιαστές επενδύουν, εφευρίσκουν και σχεδιάζουν τις υφαντές αυτές ύλες του μέλλοντος, που πλησιάζουν με μεγάλη πια ταχύτητα. Και έχουν αρχίσει ήδη από το αθλητικό κυρίως ένδυμα να εισάγουν τα νέα αυτά υφάσματα και στην καθημερινότητά μας. Οι άνθρωποι αυτοί κάνουν πραγματικά πρωτοποριακά πράγματα σε αυτόν τον χώρο. Κάποιοι από αυτούς που αξίζει να αναφέρουμε, είναι η εταιρεία τεχνολογίας υφασμάτων Grado Zero Espace, που βρίσκεται στην Ιταλία, οι CuteCirquit,  σχεδιαστές μόδας που εδρεύουν στο Λονδίνο, και η Ying Gao που έχει ήδη παρουσιάσει ρούχα που έχουν τεχνολογία αισθητήρων.

Στο μέλλον  σίγουρα θα αναλογιζόμαστε με έκπληξη από το πόσα λίγα έκαναν κάποτε τα ρούχα μας για εμάς…

 

Μαριάνθη Ζαχαράκη

Σχεδιάστρια Μόδας

 

Ηλ. Ταχ.: [email protected]

Ευμορφία Δήμζα

Δασκάλα, Ειδική Δασκάλα, ερευνήτρια Μόδας