Σύνταξη άρθρου: Αγάθη Πατσιούδη

Επιμέλεια άρθρου: Κωνσταντίνος Ουρανός

Από τον έντυπο στον ηλεκτρονικό σχολικό τύπο του σήμερα

Ένας τρόπος του σχολείου, ο οποίος έχει και μεγάλη παιδευτική αξία, με τον οποίον μπορεί να διαχυθεί ευρύτερα το πνεύμα και η πράξη της σχολικής ζωής, παραμένει το «άνοιγμα» προς την κοινωνία, η σύνδεση της σχολικής ζωής και πράξης με το ευρύτερο κοινωνικό γίγνεσθαι.

Το παραπάνω συνιστά επίτευγμα και επιτυγχάνεται αφενός με την ενεργό συμμετοχή στα σχολικά πράγματα και των γονέων αλλά και όποιων άλλων σημαντικών προσώπων στη ζωή των παιδιών. Επίσης, φυσικά, και με αυτή των ειδικών επιστημονικών και εκπαιδευτικών συνεργατών του σχολείου. Αφετέρου, προϋποθέτει και την επικοινωνία όσων συμμετέχουν στην εκπαιδευτική διαδικασία. Την προβολή δηλαδή των εκπαιδευτικών και κοινωνικών πεπραγμένων της εκάστοτε σχολικής κοινότητας στο ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον.

Δίαυλος αυτής της μορφής διασύνδεσης και επικοινωνίας υπήρξε ανέκαθεν ο σχολικός τύπος, δηλαδή οι σχολικές εφημερίδες και τα περιοδικά, τα οποία εκτός από πεδίο έρευνας, μάθησης και απόκτησης εμπειριών, ήταν και είναι για τους μικρούς μαθητές ένας τρόπος να μοιραστούν με την κοινότητα στην οποία ζουν τα όσα γνωρίζουν, μαθαίνουν, βιώνουν και αντιμετωπίζουν στη σχολική καθημερινότητα.

Στο σχολείο του 21ου αιώνα, η δυνατότητα αυτή της διασύνδεσης και της επικοινωνίας έχει διευρυνθεί και ενισχυθεί με την παρουσία και χρήση των νέων τεχνολογιών και του Διαδικτύου, που έχουν αναβαθμίσει πλήθος πτυχών της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Μέσα σε αυτές τις πτυχές ανήκει και η αναβάθμιση των παραδοσιακών σχολικών περιοδικών και εφημερίδων σε δυναμικά περιβάλλοντα επικοινωνίας, συνεργασίας και ανταλλαγής απόψεων μεταξύ των μελών της σχολικής αλλά και της ευρύτερης κοινότητας.

Εδώ και καιρό ο σχολικός τύπος, λοιπόν, έχει πλέον και την ψηφιακή του μορφή. Τα σχολικά νέα γράφονται και εκδίδονται και ηλεκτρονικά, φτάνοντας από άκρη σ’ άκρη όχι μόνο της χώρας, αλλά και του απέραντου ψηφιακού χωριού, που είναι πια ο πλανήτης μας. Μία συγκεκριμένη εφαρμογή, που δίνει στο σχολείο αυτήν τη δυνατότητα, θα παρουσιαστεί στο σημερινό μας άρθρο. Ο λόγος για το Schoolpress, την υπηρεσία ηλεκτρονικών εφημερίδων και περιοδικών του Πανελλήνιου Σχολικού Δικτύου. Πριν, ωστόσο, περάσουμε στην παρουσίαση του Schoolpress, είναι σημαντικό να διαχωρίσουμε, προς αποφυγή συγχύσεων, τη σχολική ηλεκτρονική εφημερίδα ή το περιοδικό από μία άλλη μορφή χρήσης των ψηφιακών μέσων από τη σχολική κοινότητα και που είναι τα σχολικά ιστολόγια (school blogs).

Διαφορές ανάμεσα στον σχολικό ηλεκτρονικό τύπο (school press) και στα σχολικά ιστολόγια (school blogs)

Η πλειονότητα των ψηφιακών αποτυπωμάτων, που συνδέονται με το σχολείο, ανήκει στα σχολικά ιστολόγια. Πρόκειται για σελίδες που δημιουργούνται σε ηλεκτρονικά περιβάλλοντα διαχείρισης (π.χ. wordpressweebly κ.ά.) και λειτουργούν είτε ως αποθετήρια εργασιών, είτε ως ψηφιακά ημερολόγια, είτε ως χώρος επικοινωνίας και ανταλλαγής απόψεων και εργασιών. Σε μερικές περιπτώσεις δε τα ιστολόγια αποτελούν αμάλγαμα των παραπάνω λειτουργιών. Ένα σχολικό ιστολόγιο μπορεί να ανήκει σε έναν χρήστη, εκπαιδευτικό ή μαθητή, ο οποίος και δημοσιεύει μέσω αυτού κατά βούληση. Όλες οι δημοσιεύσεις, που πραγματοποιούνται, είναι μεμονωμένες, ισάξιες και οργανώνονται σε κατηγορίες/αρχεία (archives). Εμφανίζονται δε μαζικά στην κεντρική σελίδα του ιστολογίου, ανεξαρτήτως κατηγορίας, ενώ σε όλες σχεδόν τις περιπτώσεις δεν αξιολογείται η δομή και το περιεχόμενο των αναρτήσεων αυτών.

Το περιβάλλον ενός σχολικού περιοδικού ή μιας σχολικής εφημερίδας είναι, όσον αφορά στις παραπάνω πτυχές, διαφορετικό. Αρχικά, έχει παραμετροποιηθεί, ώστε να υπάρχει η δυνατότητα να δημιουργηθεί εξώφυλλο, τεύχη και το περιεχόμενο του περιοδικού ή της εφημερίδας να οργανώνεται σε στήλες, άρθρα κ.τλ. . Δημιουργοί και διαχειριστές ενός σχολικού περιοδικού ή μιας εφημερίδας μπορούν να είναι μόνο εκπαιδευτικοί, διοικητικό προσωπικό και Σχολικές Μονάδες. Τα άρθρα εδώ δημοσιεύονται μαζικά, σε τεύχη, ενώ στην κεντρική σελίδα του περιοδικού/της εφημερίδας εμφανίζονται τα άρθρα και οι στήλες του πιο πρόσφατου τεύχους. Παλαιότερα άρθρα και τεύχη εμφανίζονται μετά από επιλογή μας. Στην περίπτωση που επιλέξουμε ένα άρθρο για ανάγνωση, αυτό θα εμφανιστεί στην κεντρική σελίδα μας, ενώ κάθε άρθρο θα είναι αξιολογημένο/επιμελημένο. Θα φαίνεται, επίσης, η δημοφιλία του και, σε πολλές περιπτώσεις, η αξιολόγηση των αναγνωστών.

Τι είναι το Schoolpress

Η εφαρμογή Schoolpress παρέχεται δωρεάν σε όλα τα μέλη της σχολικής κοινότητας της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Εκπαιδευτικοί και μαθητές μπορούν, μέσω του Schoolpress, να δημιουργήσουν και να προβάλλουν στο Διαδίκτυο ψηφιακές εφημερίδες και περιοδικά. Υπάρχει, όμως, μια απαραίτητη προϋπόθεση για να συμβεί αυτό: οι μαθητές και οι εκπαιδευτικοί πρέπει να έχουν λογαριασμό στο Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο. Υπάρχει, λοιπόν, αυτή η σπουδαία δικλείδα ασφαλείας, η οποία διαφυλάττει αφενός την ποιότητα του περιεχομένου του σχολικού τύπου και αφετέρου τους ίδιους τους χρήστες της εφαρμογής και το περιβάλλον εργασίας και επικοινωνίας τους! Στόχος της συγκεκριμένης εφαρμογής είναι να δώσει στους μαθητές, κυρίως, αλλά και στους εκπαιδευτικούς, τη δυνατότητα να καλλιεργήσουν ικανότητες συνεργασίας και ομαδικότητας, να αναπτύξουν τις συντακτικές τους ικανότητες και, τελικά, να παράγουν αξιόλογο ψηφιακό περιεχόμενο, που μπορεί εύκολα να διαμοιραστεί μέσω άλλων εφαρμογών του Πανελλήνιου Σχολικού Δικτύου ή/και του Διαδικτύου γενικότερα. Στο Schoolpress εκπαιδευτικοί και μαθητές έχουν την ευκαιρία να αναλάβουν αρμοδιότητες και να συνεργαστούν. Οι μαθητές μπορούν να εκφράσουν τις ανησυχίες τους μέσα από τα δοκίμια και τα άρθρα τους. Παράλληλα, οι εκπαιδευτικοί έχουν τη δυνατότητα να επιμεληθούν και να διαμορφώσουν τα τελικά κείμενα, πριν εκδοθούν. Το σπουδαιότερο δε είναι ότι όλα τα παραπάνω λαμβάνουν χώρα σε ένα εύχρηστο, υποστηρικτικό και ασφαλές ψηφιακό περιβάλλον!

Οργάνωση και λειτουργία ενός σχολικού περιοδικού/μίας σχολικής εφημερίδας στο Schoolpress

Ένα ηλεκτρονικό περιοδικό ή εφημερίδα στο Schoolpress οργανώνεται όπως ακριβώς ένα αντίστοιχο έντυπο. Η δομή του ακολουθεί αυτή του δένδρου: Τα άρθρα είναι οργανωμένα σε στήλες και σε τεύχη, ενώ η αναζήτησή τους γίνεται ευκολότερη μέσω της κατηγοριοποίησης ή της επισήμανσης με μία ή περισσότερες ετικέτες. Μπορεί να είναι ένα μεμονωμένο έργο ή να εκδίδεται καθ’ όλη τη διάρκεια του σχολικού έτους. Μπορεί να εστιάζει σε ένα θέμα ή η θεματολογία του να αλλάζει σε κάθε τεύχος. Είναι, ακόμα, δυνατό να φιλοξενεί αφιερώματα ή να υπάρξουν έκτακτες εκδόσεις.

Κατ’ αντιστοιχία, επίσης, με την έντυπή τους μορφή, τα ηλεκτρονικά περιοδικά και οι εφημερίδες έχουν διαχειριστή, αρχισυντάκτη, συντάκτες, συνεργάτες και συνδρομητές. Καθένας από αυτούς έχει συγκεκριμένες και σαφώς καθορισμένες δυνατότητες και ευθύνες, όπως φαίνεται και στο παρακάτω διάγραμμα:

Διαχειριστής του περιοδικού είναι ο εκπαιδευτικός. Αυτός έχει τη δυνατότητα να ορίζει τους μαθητές ως αρχισυντάκτες, συντάκτες άρθρων ή ειδήσεων, αλλά και να έχει ως συνεργάτες μαθητές ή και άλλους εκπαιδευτικούς. Ο αρχισυντάκτης είναι αυτός που καλείται να καθορίσει τη θεματολογία του περιοδικού/της εφημερίδας, να ορίσει τις στήλες και τις σελίδες του και να προσδιορίσει τις χρονικές προθεσμίες. Οι συνεργάτες καλούνται να συγκεντρώσουν το απαραίτητο υλικό (κείμενο, φωτογραφίες, βίντεο, συνδέσμους κ.ά.), που σχετίζεται με τη θεματολογία που έχει επιλέξει ο αρχισυντάκτης, και να το παραδώσουν στους συντάκτες των στηλών και, κατ’ επέκταση, των άρθρων. Τέλος, οι συνδρομητές είναι οι τελικοί αποδέκτες της δουλειάς της εκάστοτε ομάδας. Έχουν τη δυνατότητα να αξιολογούν τα άρθρα, να σχολιάζουν, συντάσσοντας σύντομη κριτική, αλλά και να βαθμολογούν την ψηφιακή εφημερίδα ή το περιοδικό.

Επίλογος – Η χρησιμότητα του σχολικού ηλεκτρονικού τύπου

Μία ηλεκτρονική σχολική εφημερίδα ή ένα περιοδικό είναι ένα χρήσιμο εργαλείο στα χέρια του εκπαιδευτικού, καθώς επίσης και ένας δυναμικός, πολυμορφικός χώρος έκφρασης για τους μαθητές. Σε μία ομάδα με κοινούς μαθησιακούς στόχους προσφέρει τη δυνατότητα συνεργασίας των μελών της, αλλά και δημοσίευσης των δραστηριοτήτων της, γεγονός που λειτουργεί θετικότατα στην επίτευξη των στόχων της! Η δημοσίευση των εργασιών τους ενθαρρύνει τους μαθητές να εκφραστούν, να εξωτερικεύσουν γνώσεις και συναισθήματα, να αναπτύξουν και να εξελίξουν τις δυνατότητές τους τόσο στον γραπτό λόγο όσο και στον ψηφιακό εγγραμματισμό! Καλλιεργούν, ακόμα, την υπευθυνότητα και τη συνεργατικότητά τους!

Οι εκπαιδευτικοί, από τη μεριά τους, μπορούν να χρησιμοποιήσουν μια εφαρμογή όπως το Schoolpress τόσο για να προβάλλουν τις εργασίες των μαθητών τους, όσο και για να τους κινητοποιήσουν, προκειμένου να βελτιώσουν την απόδοσή τους. Επιπλέον, ανάλογα με την ηλικία και την ωριμότητά των μαθητών τους, μπορούν να επιλέξουν τον βαθμό ελευθερίας, που εκείνοι θα έχουν κατά τη διαδικασία δημιουργίας της ηλεκτρονικής έκδοσης. Είναι, ακόμα, σε θέση να επιλέξουν τον βαθμό πολυπλοκότητας που θα χαρακτηρίζει το έργο των μαθητών τους. Έχουν, τέλος, την ευχέρεια να χρησιμοποιήσουν την ηλεκτρονική εφημερίδα ή το περιοδικό, εφόσον το πρόγραμμα διδασκαλίας συνδυαστεί με τα θέματα των άρθρων, ώστε οι μαθητές τους να υλοποιήσουν τις μαθησιακές τους υποχρεώσεις, μέσω ενός κοινού, συνεργατικού εργαλείου, το οποίο παράλληλα θα τους προσφέρει ανατροφοδότηση τόσο από τη σχολική όσο και από την ευρύτερη κοινότητα!

Για όλους αυτούς τους λόγους, θεωρούμε ότι η εφαρμογή Schoolpress του Πανελλήνιου Σχολικού Δικτύου παρέχει μια σημαντική δίοδο, ώστε η σχολική πραγματικότητα να συνδεθεί με την κοινωνική! Για αυτό, λοιπόν, αγαπητοί αναγνώστες και χρήστες του ΑΘΗΝΟΔΡΟΜΙΟ, σας την προτείνουμε! Αν είστε εκπαιδευτικοί, αναλάβετε την πρωτοβουλία διαχείρισης και συντονισμού μιας σχολικής εφημερίδας. Αν είστε μαθητές, ζητήστε από τους δασκάλους και τους καθηγητές σας να γίνετε συνεργάτες, συντάκτες ή αρχισυντάκτες ενός σχολικού περιοδικού. Αν είστε γονείς, γίνετε συνδρομητές. «Ανοιχτό» στην κοινωνία, το σχολείο μεταδίδει γνώση, εμπειρία, σκέψη,  συναίσθημα και εκπληρώνει τον στόχο του ακόμη πιο ολοκληρωμένα.

 

 

Ηλ. Ταχ.: [email protected]

Ελευθερία Κρασσά

Φοιτήτρια στο Τμήμα Διοικητικής Επιστήμης και Τεχνολογίας, Ο.Π.Α,