Να κάνει το παιδί μου τένις; Τα πολλαπλά οφέλη του αθλήματος
Σύνταξη άρθρου: Ελένη Σακελλαρίου
Επιμέλεια άρθρου: Κωνσταντίνος Ουρανός
Η ιστορία του τένις
Η αντισφαίριση κατά την ελληνική ορολογία, γνωστό και ως τένις, είναι ένα σύγχρονο αθλητικό παιγνίδι. Προέρχεται από την γαλλική λέξη tenez (από το ρήμα tenir) που σημαίνει κρατώ και χρησιμοποιούνταν από τους Γάλλους παίκτες, όταν επρόκειτο να σερβίρουν. Το άθλημα υπήρχε ήδη στον Μεσαίωνα στη Δυτική Ευρώπη και, προς τα τέλη του 19ου αιώνα και έπειτα, διαδόθηκε πρώτα σε όλο τον αγγλόφωνο κόσμο και κυρίως στα ανώτερα κοινωνικά στρώματα. Καθώς όμως το καθιέρωσαν οι Γάλλοι, κράτησε, ως και σήμερα, τη γαλλική ορολογία στους κανόνες του και στις τεχνικές του, εκτός από κάποιες εξαιρέσεις, όπου επικράτησαν αγγλικοί όροι. Είναι ένα Ολυμπιακό άθλημα και παίζεται από όλες τις ηλικίες.
Τι χρειάζεται για να παίξει κανείς τένις
Για έναν αγώνα ή ένα παιχνίδι τένις, χρειάζονται δύο παίκτες, οι οποίοι είναι και οι αντίπαλοι, ένα γήπεδο αντισφαίρισης, από μία ρακέτα ο καθένας και ορισμένο αριθμό από μπαλάκια. Πιο συγκεκριμένα:
Η ρακέτα του τένις
Η ρακέτα είναι ένα όργανο με μια μακριά λαβή, η οποία καταλήγει σε μια δικτυωτή επιφάνεια. Το μέγεθος της ρακέτας δεν είναι καθορισμένο. Σε παιδιά ηλικίας 3-4 ετών, το μήκος της ρακέτας θα πρέπει να είναι 17 ίντσες (43,18 εκατοστά) και το βάρος της στα 175 γραμμάρια. Για την ηλικία των 4-5 ετών, το μήκος αντιστοιχεί στις 19 ίντσες (48,26 εκατοστά) και το βάρος στα 180 γραμμάρια. Για την ηλικία των 5-6 ετών, το μήκος αντιστοιχεί σε 21 ίντσες (53,34 εκατοστά) και το βάρος στα 195 γραμμάρια. Για ηλικία 6-7 ετών, έχουμε μήκος 23 ιντσών (58,42 εκατοστά) και βάρος 200 γραμμάρια. Για ηλικία 7,5-9 ετών 25 ίντσες και βάρος 220 γραμμάρια. Για ηλικία 9-11 ετών το μήκος αντιστοιχεί σε 26 ίντσες (66,04 εκατοστά) και το βάρος στα 245 γραμμάρια. Για ηλικία 12 και άνω, το εμβαδόν κεφαλής πρέπει να είναι 100 τετραγωνικές ίντσες (645 τ.εκ. περίπου) και το βάρος 285 γραμμάρια.
Ο καλός χειρισμός της ρακέτας τένις εξαρτάται από το σωστό πάχος λαβής της. Ο παρακάτω οδηγός βοηθάει να επιλέξει κανείς το σωστό πάχος λαβής:
Λαβή 1 (L1 – 4 1/8 ): παιδιά 10-12 ετών ή γυναίκες με μικρά δάχτυλα.
Λαβή 2 (L2 – 4 1/4): συνήθως ταιριάζει στις περισσότερες γυναίκες με τη συνηθισμένη παλάμη (η απόσταση μεταξύ της άκρης του μεσαίου δακτύλου και της βάσης – κάτω μέρους της παλάμης είναι 16-17 εκ.)
Λαβή 3 (L3 – 4 3/8): συνήθως ταιριάζει στους περισσότερους άνδρες με φυσιολογική παλάμη (η απόσταση μεταξύ της άκρης του μεσαίου δακτύλου και της βάσης – κάτω μέρους της παλάμης είναι 17,5 εκ. – 18,5 εκ.)
Λαβή 4 (L4 – 4 1/2): συνήθως ταιριάζει σε άνδρες με μεγάλη παλάμη ή με μακριά δάκτυλα (η απόσταση μεταξύ της άκρης του μεσαίου δακτύλου και της βάσης – κάτω μέρους της παλάμης είναι 19-20 εκ.)
Σημείωση: Αν βρίσκεστε μεταξύ δύο μεγεθών λαβής (γκριπ), προτιμήστε το μικρότερο και προσθέστε ένα περίβλημα (όβερ-γκριπ), για να φθάσετε στο ιδανικό αποτέλεσμα. Ένα τυπικό περίβλημα θα μεγαλώσει το πάχος της λαβής σας κατά 130 – 150 χιλιοστά και θα προσθέσει γύρω στα 10 γραμμάρια στο συνολικό βάρος της ρακέτας.
Ένας καλός κανόνας είναι, όταν πιάνετε τη λαβή της ρακέτας, η απόσταση μεταξύ των δακτύλων και του κάτω μέρους της παλάμης να είναι ίση με το πάχος του δείκτη.
Η ρακέτα έχει μήκος 45-60 εκατοστών. Χρησιμοποιείται με την ταυτόχρονη χρήση της μπάλας. Ο σχεδιασμός και η κατασκευή ρακέτας έχουν αλλάξει σημαντικά κατά τη διάρκεια των αιώνων, όσο αλλάζουν οι εποχές, όσο εξελίσσεται το παιχνίδι.
Τα μπαλάκια του τένις
Οι μπάλες του τένις είναι ελαστικές, λαστιχένιες, ντυμένες με χνουδωτό ύφασμα και με διάμετρο 85 χιλιοστών και βάρος 75-80 γραμμαρίων. Το χρώμα τους είναι συνήθως έντονο κίτρινο, ώστε να διακρίνονται, και επάνω έχουν μία εσώγλυφη (αυλάκι) καμπυλωτή γραμμή, η οποία είναι χαρακτηριστική. Επίσης, τα μπαλάκια του τένις έχουν ποιότητες. Μία καλή ποιότητα για τις προπονήσεις μας είναι…
Κατηγορία 1: Τα μπαλάκια πιστοποίησης Κατηγορία 1 (Type 1) είναι σχεδιασμένα για γρήγορες επιφάνειες, όπως το γρασίδι. Η αναπήδηση (rebound), που πρέπει να διαθέτουν, σύμφωνα με τον τρόπο μέτρησης της Διεθνούς Ομοσπονδίας Αντισφαίρισης (I.T.F.), είναι 138-151 εκατοστά.
Κατηγορία 2: Τα μπαλάκια πιστοποίησης Κατηγορία 2 (Type 2) είναι τα «κλασικά» μπαλάκια, τα οποία είναι σχεδιασμένα για κανονικής ταχύτητας σκληρές επιφάνειες, όπως το τσιμέντο. Η αναπήδηση (rebound), που πρέπει να διαθέτουν σύμφωνα με τον τρόπο μέτρησης της Δ.Ο.Α., είναι 135-147 εκατοστά.
Κατηγορία 3: Τα μπαλάκια πιστοποίησης Κατηγορία 3 (Type 3) είναι σχεδιασμένα για χαμηλής ταχύτητας επιφάνειες, όπως το «χώμα». Η αναπήδηση (rebound) που πρέπει να διαθέτουν, σύμφωνα με τον τρόπο μέτρησης της Διεθνούς Ομοσπονδίας Αντισφαίρισης, είναι 135-147 εκατοστά.
Τα παιδικά μπαλάκια του τένις
Επίπεδο Κόκκινο: Το Κόκκινο (stage 3) είναι για τους πιο μικρούς φίλους του τένις. Είναι 75% πιο αργά από ένα κοινό μπαλάκι 7-8 εκατοστών. Είναι κατασκευασμένα είτε από σφουγγάρι διαμέτρου 8-9 εκατοστών είτε όπως τα συνηθισμένα μπαλάκια (διαμέτρου 7-8 εκατοστών).
Επίπεδο Πορτοκαλί: Το Πορτοκαλί (stage 2) είναι το ενδιάμεσο επίπεδο για τους μικρούς τενίστες. Απευθύνονται σε παιδιά ηλικίας 8-10 ετών και είναι 50% πιο αργά από ένα κοινό μπαλάκι. Η διάμετρός τους είναι από 6 έως 6,86 εκατοστά.
Η ποιότητα για ένα μπαλάκι είναι ανάλογη του κόστους. Σε καταστήματα με εξοπλισμό τένις, σίγουρα βρίσκει κανείς και μπαλάκια ακριβά μα εξαιρετικής ποιότητας αλλά και φθηνότερα, που όμως είναι αξιόπιστα.
Το γήπεδο τένις
Τα γήπεδα με γρασίδι θεωρούνται τα πιο γρήγορα γήπεδα. Η μπάλα δηλαδή αναπηδά χαμηλά και γλιστρά στην επιφάνεια, κάνοντας έτσι πιο δύσκολη την επιστροφή της. Αυτά τα γήπεδα εξυπηρετούν κυρίως παίκτες που παίζουν με επιθετικό στυλ στο σερβίς και στο βόλεϋ (δηλαδή στο βολέ).
Στα χωμάτινα γήπεδα η μπάλα επιβραδύνει κι έχει ψηλή αναπήδηση με αποτέλεσμα οι παίκτες να κάνουν μεγάλα ράλι. Εδώ ευνοούνται οι παίκτες που παίζουν καλά αμυντικά. Όπως ο Ραφαέλ Ναδάλ.
Τα σκληρά γήπεδα παρέχουν μια καλή ισορροπία σε σχέση με τις άλλες δυο κατηγορίες γηπέδων, προσφέροντας μια ομοιόμορφη αναπήδηση στη μπάλα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα παιξίματος στα σκληρά γήπεδα είναι εκείνο του Νόβακ Τζόκοβιτς.
Τι φοράμε στην προπόνηση και τι σε έναν αγώνα τένις
Στην προπόνηση οι αθλητές καλό είναι να φοράνε τα κατάλληλα αθλητικά παπούτσια με σκοπό την προστασία των ποδιών από τραυματισμούς. Μπορεί να τα προμηθευτεί κανείς στα περισσότερα αθλητικά καταστήματα. Σωστό ντύσιμο είναι αυτό που σε κάνει να νιώθεις άνετος στις κινήσεις σου μέσα στο γήπεδο (τον Χειμώνα: λεπτή μακρυμάνικη, αντιανεμικό, αμάνικο μπουφάν. Το Καλοκαίρι: σορτσάκι ή φούστα, αντιιδρωτικό μπλουζάκι και καπέλο). Τα «απορροφητικά» (dryfit) ρούχα βοηθούν στο να μην υπάρχει καθόλου υγρασία και ιδρώτας μεταξύ σώματος και ρούχου. Ο ίδιος ρουχισμός ισχύει και για τους αγώνες.
Πώς παίζεται το τένις
Κάθε αγώνας χωρίζεται σε τρία σετ για τις γυναίκες (με δυο νικηφόρα) και πέντε για τους άνδρες (με τρία νικηφόρα). Κάθε σετ κερδίζεται με έξι τουλάχιστον νικηφόρα γκέιμ. Επίσης θα πρέπει να υπάρχει διαφορά δυο γκέιμ για να κερδηθεί ένα σετ. Εκτός από την περίπτωση που είναι ισοπαλία με 6-6 γκέιμ, οπότε πηγαίνουν σε παράταση και παίζουν στους 7 πόντους (πάντα με διαφορά δυο κερδισμένων πόντων).
Τα οφέλη του τένις
Το τένις μπορεί να το ξεκινήσει κανείς από την ηλικία των 4 έως αυτήν των 84 ετών και αυτός είναι ένας από τους λόγους που το κάνει να ξεχωρίζει. Είναι ένα άθλημα για όλες τις ηλικίες. Εκτός από το να ψυχαγωγεί, γυμνάζει και το σώμα και το μυαλό. Η ηλικία των 4 ετών είναι ιδανική για την εκμάθηση του λεγόμενου μίνι τένις, επειδή είναι διασκεδαστικό και συγχρόνως εκπαιδευτικό. Έτσι, τα παιδιά αποκτούν την πρώτη τους επαφή με το τένις με έναν ευχάριστο τρόπο, μέσω του παιγνιδιού και κάποιων βασικών ασκήσεων με αποτέλεσμα να αναπτύξουν τις φυσικές τους ικανότητες (δύναμη, ταχύτητα, ευλυγισία, αντοχή). Παράλληλα επιτυγχάνεται η κινητική ανάπτυξη και ο νευρομυικός συντονισμός.
Όσον αφορά στην γενικότερα στην υγεία, βελτιώνεται η καρδιακή μας λειτουργία και γυμνάζεται όλο το σώμα καθώς το τένις είναι ένα από τα κατεξοχήν αερόβια αθλήματα. Το τένις μειώνει τον κίνδυνο από τις καρδιαγγειακές παθήσεις και ελαττώνει γενικότερα τη θνησιμότητα. Γυμνάζει όλες τις μυϊκές ομάδες και βελτιώνει την εκρηκτικότητα και τα αντανακλαστικά. Αναπτύσσει, ακόμη, τις ψυχοπνευματικές ικανότητες, όπως τη φαντασία αλλά και τις κοινωνικές, όπως την υπευθυνότητα, την κοινωνικότητα, και τη δημιουργικότητα.
Οι συνήθεις τραυματισμοί στο τένις και οι πρώτες βοήθειες
Επειδή το τένις είναι ένα άθλημα που η διάρκειά του δεν είναι συγκεκριμένη και μπορεί να κρατήσει πολλές ώρες, ο ώμος και ο αγκώνας τείνουν να έχουν χρόνιους τραυματισμούς. Οι περιοχές που τραυματίζονται περισσότερο είναι η ποδοκνημική, η ωμική ζώνη και ο καρπός. Αν ακολουθούμε τις οδηγίες του προπονητή, δεν κινδυνεύουμε από τραυματισμούς. Όμως… Το κυριότερο μέρος μιας προπόνησης είναι η προθέρμανση. Αν προετοιμάσουμε τους μύες μας σωστά, δεν έχουμε να φοβηθούμε τίποτα.
Πόσες προπονήσεις ενδείκνυνται την εβδομάδα στο τένις
Η ιδανική συχνότητα προπονήσεων είναι γενικώς 2-3 φορές την εβδομάδα από μια ώρα. Ειδικότερα,
• ιδανική συχνότητα προπονήσεων για τα παιδιά είναι 2 φορές την εβδομάδα από μια ώρα και περιλαμβάνει εκμάθηση κινητικών δεξιοτήτων, φυσικής κατάστασης και απλής μορφής τεχνικής. Το τένις διδάσκεται μέσα από παιγνιώδη μορφή άσκησης. Σημαντικό είναι στην ηλικία αυτή είναι να αγαπήσουν το άθλημα, να διασκεδάσουν, να αναπτύξουν την φαντασία τους, την υπευθυνότητα και την δημιουργικότητά τους.
• για τους εφήβους, 2-3 φορές την εβδομάδα ανάλογα με το επίπεδό τους. Οι προπονήσεις σε αυτή την ηλικία και όταν πρόκειται για μέσο επίπεδο είναι βασισμένες στην εκμάθηση και βελτίωση της τεχνικής και της τακτικής του παιγνιδιού, της γενικής ενδυνάμωσης όλου του σώματος και της καρδιοαναπνευστικής λειτουργίας του μεταβολισμού.
• στα προαγωνιστικά και αγωνιστικά τμήματα, οι απαιτήσεις είναι περισσότερες. Η συχνότητα προπόνησης αυξάνεται σε 3-4 φορές την εβδομάδα και μια φορά προπόνηση ειδικής φυσικής κατάστασης. Εδώ δίνεται έμφαση στην τελειοποίηση της τεχνικής, της τακτικής και της ψυχολογίας του αθλητή. Τα παιδιά αγωνίζονται σε πολλούς αγώνες μονού και διπλού. Συμμετέχουν σε τουρνουά και σε επίσημες διοργανώσεις.
• για τους ενήλικες, η συχνότητα των προπονήσεων κυμαίνεται σε 2-3 φορές την εβδομάδα. Στόχος τους είναι η βελτίωσης της φυσικής κατάστασης και της καρδιοαναπνευστικής λειτουργίας, η εκτόνωση και η αποφόρτιση από τους απαιτητικούς ρυθμούς εργασίας τους, η ψυχαγωγία και το παιγνίδι (αγώνας).
Ο προπονητής του τένις
Ο έμπειρος και κατάλληλα εκπαιδευμένος γυμναστής με πτυχίο Πανεπιστημίου, του Τμήματος Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού και με ειδικότητα την Αντισφαίριση, είναι ο κατάλληλος που μπορεί να βοηθήσει κάποιον να ξεκινήσει αλλά και να συνεχίσει με ασφάλεια τις προπονήσεις της αντισφαίρισης. Πρέπει να διακρίνεται από ενθουσιασμό και να τον μεταδίδει στα άτομα που έχει αναλάβει να εκγυμνάζει. Η υπομονή, η ευσυνειδησία και η ικανότητα διδασκαλίας και μεταδοτικότητας πρέπει να είναι ανάμεσα στα χαρακτηριστικά του.
Πού μπορώ να κάνω τένις;
Για να ξεκινήσει κανείς τένις μπορεί να απευθυνθεί στους δήμους αρχικά, οι οποίοι έχουν συμπεριλάβει το άθλημα αυτό στα προγράμματά τους και είναι ιδιαίτερα οικονομικό. Έπειτα σε συλλόγους και Λέσχες Αντισφαίρισης (tennis club). Για την εύρεση γηπέδου, σε περίπτωση που κάποιος θέλει να κάνει προπόνηση, μπορεί να απευθυνθεί επίσης στους δήμους, σε συλλόγους και σε λέσχες αντισφαίρισης. Σήμερα μπορεί κανείς να κάνει και διαδικτυακά κρατήσεις από διάφορες διαδικτυακές πλατφόρμες που έχουν δημιουργηθεί για αυτόν τον σκοπό.
Πηγές
Πολιτιστικό και Αθλητικό Κέντρο Δήμου Παλαιού Φαλήρου
Ελληνική Ομοσπονδία Αντισφαίρισης
Διεθνής Ομοσπονδία Αντισφαίρισης
Ηλ. Ταχ.:[email protected]
Σοφία Αλεξανδροπούλου
Καθηγήτρια Φυσικής Αγωγής
Ελένη Σακελλαρίου
Καθηγήτρια Φυσικής Αγωγής
