Σύνταξη άρθρου: Σοφία Αλεξανδροπούλου

Επιμέλεια άρθρου: Κωνσταντίνος Ουρανός

Κάθε καλοκαίρι, τα παιδιά έχουν τη φυσική λαχτάρα, να παίξουν, να βρεθούν στη φύση, να κοινωνικοποιηθούν μακριά από τις δομές εκπαίδευσης, μακριά από το σπίτι τους. Λαχταρούν να «ξεφύγουν», με όλες τις έννοιες του όρου, να αναταχθούν ψυχικά, να ασχοληθούν με δράσεις που περιέχουν περιπέτεια. Τα παιδιά προσδοκούν το αναπάντεχο, θέλουν το αντίθετο της ρουτίνας. Ας δούμε μερικές εύκολες καλοκαιρινές δραστηριότητες για παιδιά, που θα τους δώσουν αυτό που ζητούν, αυτό που δικαιούνται.

Η Πεζοπορία

Σε βουνό ή θάλασσα ή και σε δάσος. Στην πεζοπορία σε βουνό και στο δάσος μπορούν να συμμετέχουν παιδιά ηλικίας 8 χρονών και πάνω. Χρειάζεται όμως οργάνωση. Απαραίτητα λοιπόν είναι μία τσάντα με καπέλο, με θερμός με νερό, συγκεκριμένο φαγητό (μπανάνα, κράκερ, ξηροί καρποί, σάντουιτς), μια αλλαξιά ρούχα αλλά και εσώρουχο, πετσέτα. Τέλος θα πρέπει να φορέσουμε τα κατάλληλα παπούτσια (ορειβατικά ή αθλητικά με τραχειά σόλα). Επιπλέον μπορούμε να έχουμε μαζί μας και μία μπάλα, μπλοκ ζωγραφικής και μαρκαδόρους, ακόμη και από μία σφυρίχτρα (και ο γονιός και το παιδί, σε περίπτωση που κάποιος χαθεί).

Τα πνευματικά οφέλη της πεζοπορίας

Στις πεζοπορίες καλό είναι να εξηγήσουμε στα παιδιά και να καταλάβουν τη σημασία του οικοσυστήματος μέσα στο οποίο θα βρεθούν και θα δράσουν. Μπορούμε να έχουμε διαβάσει βιβλία ή να έχουμε δει ντοκιμαντέρ για όλα αυτά. Αυτό σημαίνει να δώσουμε προσοχή και να «δούμε» σωστά τα ζώα που ζουν εκεί, τα πουλιά, τα θηλαστικά, τα ερπετά, τα έντομα. Το καθένα έχει τη θέση και τον ρόλο του στο οικοσύστημα. Τα παιδιά ακόμη θα ευχαριστηθούν να αναπνεύσουν στον καταπράσινο φυσικό πνεύμονα με τα πεύκα, τα κυπαρίσσια, τα πουρνάρια και άλλα δέντρα, για τα οποία μπορούμε επίσης να συζητήσουμε. Μπορούν να μάθουν να προσανατολίζονται με ή χωρίς την πυξίδα, να ζωγραφίσουν ό,τι τους κινεί το ενδιαφέρον, να παίξουν σε κάποια λαγκαδιά, να κάνουν ποδηλατάδα, πικ-νικ και, φυσικά, να περπατήσουν στο βουνό.

Στην αρχή μπορούμε να διαλέξουμε ένα μικρό μονοπάτι και, όσο προχωράει ο καιρός και διασκεδάζουν τα παιδιά, μπορούμε να βρούμε διαφορετικό μονοπάτι με μεγαλύτερη δυσκολία και πιο μεγάλη βόλτα. Μπορεί ακόμη, τα παιδιά να καταφέρουν να μπουν να κολυμπήσουν και σε κάποιο ποταμάκι ή λιμνούλα (αν και το νερό είναι πάντα αρκετά κρύο), που δημιουργούνται μέσα στο δάσος από καταρράκτες, ρυάκια και ρέματα. Εγγυημένα, η βόλτα αυτή θα τους μείνει αξέχαστη.

Η ιστιοπλοΐα

Υπάρχουν πολλοί Ναυτικοί Όμιλοι όπου μπορούν να ενταχθούν τα μικρά παιδιά από ηλικίες 7 ετών. Η μόνη προϋπόθεση είναι να γνωρίζουν κολύμπι χωρίς βοηθητικά μέσα (μπρατσάκια, σωσίβιο κ.τ.λ.). Στη φάση αυτή τα παιδιά μαθαίνουν τις αρχές της ιστιοπλοΐας με ειδικά μικρά σκάφη, τα λεγόμενα «Όπτιμιστ», τα οποία συνήθως έχουν μήκος γύρω στα 2 μ. και πλάτος λίγο παραπάνω από 1 μ., οπότε και είναι εύκολα χειρίσιμα από ένα παιδί.

Το παιδί μαθαίνει πολλά. Διδάσκεται τη βασική ορολογία, τα παραγγέλματα, το πώς να χειρίζεται το σκάφος (τιμόνι, πανί, θέση σώματος κ.ο.κ.) ενώ, όταν τελειώσει η βασική εκπαίδευση και πια συμμετέχει σε αγωνιστική ομάδα, εκπαιδεύεται στο να προβλέπει ακόμα και τις μεταβολές του καιρού.Στις προπονήσεις το κάθε παιδί μπαίνει μόνο του σε ένα σκάφος optimist. Συχνά η προπόνηση γίνεται με ένα παιδί ενώ τα υπόλοιπα παρακολουθούν από το σκάφος προπόνησης. Άλλοτε, όλα τα παιδιά είναι το καθένα στο σκάφος του σχηματίζοντας στολίσκο. Όπως επισημαίνεται άλλωστε από την πρώτη στιγμή, σε γονείς και παιδιά από τον προπονητή, όσον αφορά στο «Όπτιμιστ», πρόκειται για ένα απόλυτα ασφαλές σκάφος, σχεδιασμένο/κατασκευασμένο να μην βυθίζεται. Αυτονόητο είναι πως τα παιδιά φορούν πάντα σωσίβιο. Τις προπονήσεις ακολουθεί υποχρεωτικά σωστικό σκάφος.

Η ιστιοπλοΐα είναι είναι ο τρόπος να έρθει το παιδί κοντά στη φύση, σε ένα πολύ καθαρό περιβάλλον και ταυτοχρόνως να αποκτήσει αυτοπειθαρχία και πνεύμα συνεργασίας και ομαδικότητας. Επίσης γυμνάζεται αρκετά, όχι ίσως όσο στα ομαδικά αθλήματα με μπάλα ή στον στίβο αλλά σίγουρα βελτιώνει πολύ τη φυσική του κατάσταση και αποκτά ευεξία καθώς το άθλημα είναι ιδιαιτέρως ψυχοφελές.

Τα πνευματικά οφέλη της ιστιοπλοΐας

Η αλήθεια είναι ότι παιδί, που ζει σε μια χώρα με τεράστια Παράδοση στη ναυτοσύνη, οφείλει να κατέχει τη ναυτική ορολογία και την ορολογία/ονοματολογία των ανέμων, να γνωρίζει τη φύση της θάλασσας και πώς αυτή δαμάζεται. Επιπλέον, καθώς το άθλημα προϋποθέτει καλό προγραμματισμό αλλά και οργανωτικότητα, το παιδί διαχέει αυτές τις δεξιότητες (αρετές θα μπορούσε να πει κανείς) και στις υπόλοιπες δραστηριότητές του αλλά και στην καθημερινότητά του, δηλαδή χτίζει χαρακτήρα. Επιπροσθέτως, πρόκειται για άθλημα που εκπαιδεύει το παιδί στο να μαθαίνει πώς να παίρνει, σε πραγματικό χρόνο, άμεσες αποφάσεις, να βρίσκει και να επινοεί λύσεις, να ανταπεξέρχεται σε συνθήκες αντίξοες. Όλα αυτά δίνουν στο παιδί υπευθυνότητα, αέρα ανεξαρτησίας και μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση.

Η θάλασσα

Στη θάλασσα δεν πρέπει να κολυμπάμε ποτέ με γεμάτο στομάχι. Θα πρέπει να περάσουν τουλάχιστον 3 ώρες απο το τελευταίο γέυμα, πριν να μπούμε στο νερό. Αυτό είναι πολύ σημαντικό για δύο λόγους. Αφενός επειδή καταπονείται περισσότερο ο οργανισμός μας, όταν πρέπει να συνδυάσουμε το μπάνιο στη θάλασσα με την έντονη δραστηριότητα με την πέψη. Αφετέρου, επειδή, εάν καταπιούμε μεγάλη ποσότητα θαλασσινού νερού, δεν είναι εύκολο ύστερα να το αποβάλουμε με γεμάτο στομάχι. Προσοχή λοιπόν.

Τι πρέπει να προσέξουμε στη θάλασσα

Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται όταν πάμε για μπάνιο σε άγνωστές μας παραλίες και θάλασσες. Δεν αφήνουμε το παιδί να μπει μόνο του σε μία θάλασσα, την οποία επισκεπτόμαστε για πρώτη φορά καθώς μπορεί να έχει απότομους και κοφτερούς βράχους και πέτρες. Επίσης, κάποιος ασυνείδητος πιθανόν να έχει πετάξει σκουριασμένα σίδερα και γυαλιά στο νερό, να έχει αχινούς, να βαθαίνει απότομα. Βεβαίως, δεν το αφήνουμε να κάνει βουτιές από ψηλούς βράχους καθώς δε γνωρίζουμε ούτε τα βάθη και ούτε τι υπάρχει από κάτω. Δεν του επιτρέπουμε να κολυμπήσει στα βαθιά (μακριά) εφόσον δε γνωρίζουμε τα υπόγεια ρεύματα, τους αέρηδες αλλά ούτε μπορούμε να υπολογίσουμε με το μάτι, στην άγνωστή μας παραλία, το πόσο μακριά βρίσκεται το παιδί μας. Όλοι, κι όχι μόνο τα παιδιά, αποφύγετε γενικώς τις βουτιές σε άγνωστα μέρη και το κολύμπι σε μέρη με έντονα ρεύματα καθώς υπάρχει κίνδυνος να παρασυρθείτε. Όταν πηγαίνουμε, ιδιαίτερα όταν είναι μαζί μας και παιδιά, σε άγνωστές μας παραλίες και θάλασσες, ζητάμε πληροφορίες για όλα τα παραπάνω.

Δραστηριότητες στην παραλία και στη θάλασσα

Είναι πολλές και είναι εύκολες. Ρακέτες στη παραλία, με σεβασμό πάντοτε στην ανάγκη των λουομένων για ησυχία και ηρεμία. Επίσης, βόλεϊ στην άμμο (beach volley). Υπάρχουν και κάποια τουρνουά, όπου τα παιδιά μπορούν να συμμετάσχουν, αν πληρούν τα κατάλληλα κριτήρια/προϋποθέσεις. Το ίδιο ισχύει και για το ποδόσφαιρο στην άμμο (beach soccer). Συνήθως τα διοργανώνουν οι οργανωμένες παραλίες και οι δήμοι, οπότε και είναι εύκολο να δηλώσει επιτόπου κανείς συμμετοχή.

Φυσικά, τα παιδιά μπορούν να επιδοθούν στις αγαπημένες δραστηριότητες όλων, όπως το να χτίσουν κάστρα στη παραλία, να κάνουν βουτιές, που πολύ αρέσουν στα παιδιά, και να μαζεύουν κοχύλια ή παράξενες πέτρες. Τα παιδιά, των οποίων οι γονείς εργάζονται και που δεν έχουν τη δυνατότητα για μεγάλο χρονικό διάστημα διακοπών, μπορούν να πάνε σε κολυμβητήριο και να κάνουν κολύμβηση ή να επισκέπτονται τις οργανωμένες παραλίες της πόλης τους. Η Αθήνα ιδιαίτερα διαθέτει αρκετές.

Η ιππασία

Δεν υπάρχει παιδί, που να μη λατρεύει τα άλογα, ακόμη κι αν από κοντά τα φοβηθεί στην αρχή. Όλες οι ηλικίες, για να ξεκινήσει το παιδί ιππασία, είναι κατάλληλες. Μια καλή ηλικία όμως είναι από τεσσάρων ετών και πάνω.

Τα είδη της ιππασίας

Υπάρχει η αγωνιστική ιππασία, όπου μπορεί κάποιος να συμμετάσχει και σε προγράμματα για αρχαρίους. Καθώς όμως δε συνιστά απλή καλοκαιρινή δεξιότητα αλλά πλήρες άθλημα, δε θα αναφερθούμε διεξοδικά στο παρόν μας άρθρο.

Άλλο είδος ιππασίας είναι η Θεραπευτική ιππασία (Ιπποθεραπεία) που απευθύνεται κυρίως σε παιδιά με κινητικά προβλήματα ή που βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού. Η θεραπευτική ιππασία προωθεί τη συναισθηματική και ψυχική ισορροπία του παιδιού, το κοινωνικοποιεί καθώς για να την απολαύσει πρέπει να συνεργαστεί και να ακολουθήσει κανόνες. Επιπλέον συμβάλλει στην εξέλιξη και αναδιαμόρφωση του ανθρώπινου σώματος, διότι, όπως προαναφέραμε, χρησιμοποιείται και ως φυσιοθεραπεία για άτομα Α.μ.Ε.Α. .

Τα οφέλη για το παιδί

Ασκεί συγκεκριμένες μυικές ομάδες του σώματος, αυξάνει τον μυικό τόνο (δύναμη) και βελτιώνει το πολύ απαραίτητο αίσθημα ισορροπίας.

Βελτιώνει την ικανότητα συγκέντρωσης και περιορίζει τη διάσπασή του καθώς απαιτείται το παιδί να παραμένει συγκεντρωμένο. Κανένα παιδί δε βαριέται το άλογό του!

Αναπτύσσει το αίσθημα της ευθύνης για τη φροντίδα του αλόγου (το φαγητό του, την καθαριότητά του, την περιποίηση των οπλών του, την υγεία του, τον εξοπλισμό του) και κατ’ επέκταση μαθαίνει να λειτουργεί με υπευθυνότητα σε τομείς που το αφορούν. Ευθύνες, φυσικά, ανάλογες της ηλικίας του και της κατάστασής του.

Προάγει την κοινωνικότητα, τη συντροφικότητα και το πνεύμα της καλής συνεργασίας

Ενισχύει την αυτοεκτίμηση και την αυτοπεποίθησή του.

Μαθαίνει να συντονίζει παράλληλες ενέργειες ταυτοχρόνως αλλά και το σώμα με το μάτι του.

Δίνεται η δυνατότητα στα παιδιά να έρθουν σε επαφή με άλλα πλάσματα, τα οποία δεν κυκλοφορούν ελεύθερα γύρω μας και μας είναι λίγο έως πολύ, επί της ουσίας, άγνωστα. Τα άλογα γενικώς και βεβαίως και τα μικρά άλογα (πόνυ) είναι πηγή γνώσης και η επαφή μαζί τους δίνει αυτογνωσία γενικότερα. Φυσικά είναι και πολύ διασκεδαστικά και η βόλτα με ένα άλογο συνιστά εμπειρία για μικρούς και μεγάλους.

Η πατρίδα μας είναι τόπος ευλογημένος. Τα βουνά της, οι παραλίες και οι θάλασσές της, το Καλοκαίρι της συνιστούν χαρακτηριστικά και του τόπου και της ιδιοσυγκρασίας μας. Λειτουργούν κατευναστικά, προσφέρουν ευτυχία και ομορφιά. Τα παιδιά μας είναι τυχερά για τον τόπο τους. Ας τα μάθουμε να τον απολαμβάνουν λελογισμένα και με ποικιλία τρόπων.

 

Ηλ. Ταχ.:[email protected]

Σοφία Αλεξανδροπούλου
Καθηγήτρια Φυσικής Αγωγή