Σύνταξη άρθρου: Ευγενία Γεωργακοπούλου

Επιμέλεια άρθρου: Κωνσταντίνος Ουρανός

Ο παιδικός καρκίνος είναι από τις πιο «δύσκολες» ασθένειες, που είναι ακόμη «δυσκολότερη» σε παιδιά και εφήβους. Παρουσιάζεται βέβαια σπάνια, μόλις το 0,5 – 4,6% όλων των καρκίνων σε ανθρώπους.

Η 15η Φεβρουαρίου κάθε έτους έχει καθιερωθεί σε Παγκόσμια Ημέρα κατά του Παιδικού Καρκίνου. Την πρωτοβουλία για την καθιέρωση αυτής της τόσο σημαντικής παγκόσμιας ημέρας την είχε η Διεθνής Ένωση Γονέων με Καρκινοπαθή Παιδιά.

Ο παιδικός καρκίνος

Ως παιδικός καρκίνος ορίζεται οποιοδήποτε είδος καρκίνου που εμφανίζεται σε παιδιά ηλικίας μέχρι 15 ετών.

Οι μορφές που είναι πιο συχνές στα παιδιά είναι η λευχαιμία, οι όγκοι εγκεφάλου, τα λεμφώματα, οι όγκοι του κεντρικού νευρικού συστήματος. Οι καρκίνοι του μαστού, του πνεύμονα, του παχέος εντέρου ή του ορθού, είναι εξαιρετικά σπάνιοι σε παιδιά.

Οι παράγοντες κινδύνου, αίτια του παιδικού καρκίνου

Οι παράγοντες κινδύνου, που έχουν αναγνωριστεί ως σήμερα, περιλαμβάνουν την ιονίζουσα ακτινοβολία. Η κληρονομικότητα δεν έχει αποδειχτεί ως παράγοντας κινδύνου. Φαίνεται όμως πως η γενετική προδιάθεση κάθε ατόμου παίζει σημαντικό ρόλο. Υπάρχουν επιπλέον κάποια σύνδρομα που προδιαθέτουν στην ανάπτυξη του καρκίνου στα παιδιά (π.χ. σύνδρομο Down, νευροϊνωμάτωση τύπου 1 κ.ά.). Έρευνες επίσης έχουν δείξει ότι ιοί όπως ο Epstein-barr, η ηπατίτιδα Β, ο έρπης και ο ιός του AIDS μπορεί να συμβάλλουν στην αύξηση του κινδύνου για μερικούς καρκίνους της παιδικής ηλικίας.

Συμπτώματα

Οι περισσότεροι καρκίνοι αρχικά εκδηλώνονται με μη ειδικά συμπτώματα (ασυμπτωματικοί), με αποτέλεσμα την καθυστερημένη διάγνωσή τους. Ο σύλλογος ΦΛΟΓΑ, σε συνεργασία με το Ογκολογικό Τμήμα του Νοσοκομείου Παίδων Π. & Α. Κυριακού και τη Διευθύντρια του Ογκολογικού Κέντρου Παίδων ΜΗΤΕΡΑ, έχουν εκδώσει ενημερωτικό φυλλάδιο, όπου τα αρχικά γράμματα των λέξεων παραπέμπουν στα συχνότερα συμπτώματα, στην πρόταση «Μαμά Άρχισε Πάλι Να Με Πονάει»:

  • Μάζα (όγκος) σε οποιοδήποτε σημείο του σώματος.
  • Αιμορραγία από το δέρμα ή τα ούλα ή τη μύτη κ.λπ. .
  • Πυρετός που παρατείνεται, δε σχετίζεται με λοίμωξη ή συνδιάζεται με άλλα ύπουλα συμπτώματα.
  • Νευρολογικά συμπτώματα (σπασμοί, πρόβλημα στη βάδιση, πρωινοί έμετοι κ.λπ.).
  • Μάτια με διόγκωση, στραβισμό, πρόπτωση, μελανιές κ.λπ. .
  • Πόνος στα οστά, στο κεφάλι ή σε άλλο σημείο του σώματος.

Η πρόληψη

Για την πρόληψη της ασθένειας συνίσταται η αποφυγή έκθεσης σε ιονίζουσα ακτινοβολία, (αξονικές, ακτινογραφίες κ.λπ.) από την περίοδο της εγκυμοσύνης και αργότερα. Συνίσταται επίσης η αποφυγή έκθεσης στον ήλιο, ενδεδειγμένη διατροφή καθώς και άσκηση. Σημαντικό φυσικά ρόλο έχει η αυξημένη γονική φροντίδα και η ευαισθητοποίηση, η γνώση και επαγρύπνηση του παιδιάτρου, που αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο για άμεση διάγνωση και έναρξη της θεραπείας του παιδιού.

Αντιμετώπιση, ίαση

Η νόσος αντιμετωπίζεται με συνδυασμό χημειοθεραπείας και χειρουργικής επέμβασης, με ή χωρίς ακτινοβολία, επιλέγεται με βάση καλά δομημένα θεραπευτικά πρωτόκολλα σε οργανωμένες ειδικές κλινικές υπό την εποπτεία εξειδικευμένης ιατρονοσηλευτικής ομάδας και σε συνεργασία με ψυχολογική υποστήριξη, η οποία απευθύνεται τόσο στον πάσχοντα όσο και στην οικογένειά του.

Η πρόγνωση στα παιδιά που νόσησαν από καρκίνο είναι καλή στη χώρα μας, όπως και σε όλες τις προηγμένες χώρες. Τα τρία στα τέσσερα παιδιά που νοσούν, θεραπεύονται. Μετά το πέρας της θεραπείας τα παιδιά συνεχίζουν να παρακολουθούνται συστηματικά και υπεύθυνα, έτσι ώστε να προλαμβάνονται, αλλά και να αποτυπώνονται τα πιθανά προβλήματα από την προηγηθείσα νόσο αλλά και τη θεραπεία.

Σε παλαιότερο άρθρο του Αθηνοδρόμιο με τίτλο «Το ψηφιακό παιχνίδι ως σύμμαχος της υγείας» δίνονται όλες οι απαραίτητες πληροφορίες για το πώς η ψηφιακή τεχνολογία και τα παιχνίδια της βοηθούν τα παιδιά με καρκίνο.

 

Πηγές

 

 

Ηλ. Ταχ.: [email protected]

Ευγενία Γεωργακοπούλου

Νοσηλεύτρια, Προϊσταμένη Πυρηνικής Ιατρικής

 

Ηλ. Ταχ.: [email protected]

Δρ Μαρία Ιωάννα Καραγκούνη

Μοριακή βιολόγος διατροφολόγος

 

Αναστασία Γερογιάννη

Διαιτολόγος – Διατροφολόγος Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης