Σύνταξη άρθρου: Κωνσταντίνος Ουρανός

Πολλοί διαβάζουν του φθόγγους σβ, σμ, σν, σγ, σδ σλ, σρ με «ζ-» (π.χ. Ζμύρνη, ζγουρός, πρόζδεση, ζβήνω, δυζνόητος κ.λπ.) ενώ άλλοι διατηρούν στην εκφορά των λέξεων αυτών το «σ-». Ποιος προφέρει σωστά τις λέξεις αυτές, τελικά; Προφανώς αυτός/ή που τις προφέρει με «ζ-». Ας δούμε γιατί.

Τι λέει η Γραμματική 

Ο γραμματικός κανόνας το λέει ρητά και με σαφήνεια: Μπροστά από τα γράμματα γ, β, ν, μ, δ, λ, ρ και τα δίψηφα μπ, ντ, γκ το «σ-» διαβάζεται και προφέρεται ως «ζ-»!

Γιατί συμβαίνει αυτό

Αυτό συμβαίνει, διότι το σίγμα (σ) είναι ένα άηχο σύμφωνο. Αν μπει μπροστά από τα ηχηρά σύμφωνα, όπως είναι τα γ, β, ν, μ, δ, λ, ρ και τα δίψηφα μπ, ντ, γκ μετατρέπεται στο επίσης ηχηρό ζήτα (ζ).

Έτσι, έχουμε:

• σβούρα ~ ζβούρα

• σμέρνα ~ ζμέρνα

• σγαρλίζω ~ ζγαρλίζω (σκαλίζω ελαφρά/ανακατεύω επιφανειακά)

• προσδιορίζω ~ προζδιορίζω

• προσλαμβάνω ~ προζλαμβάνω [Εξαιρέσεις: Σλάβος, Σλοβακία, Σλοβένος και λοιπά ξενικά εθνικά και τοπωνύμια]

• εισροή ~ ειζροή

• δυσνόητος ~ δυζνόητος

• σμπαράλια ~ ζμπαράλια

• τους γκρεμούς ~ τουζ γκρεμούς

• της ντουλάπας ~ τηζ ντουλάπας

 Αυτά είναι μερικά ενδεικτικά παραδείγματα λέξεων όπου εφαρμόζεται ο κανόνας. Υπάρχουν, φυσικά, ακόμη πάρα πολλές. *Σημείωση: σε πολλές ξένες λέξεις, με ελληνική γραφή, ο κανόνας δεν εφαρμόζεται.

 

Πηγή

Κανόνες προφοράς της Ελληνικής γλώσσας – 4ο Δημοτικό Σχολείο Γαλατσίου

 

Ηλ.Ταχ.: [email protected]

Παρασκευή Σιδεράτου

Δασκάλα, Γλωσσοπαιδαγωγός